Page 362 - Stk 2015 Bildiriler E-Kitap
P. 362
Çok boyutlu bir kavram olan sürdürülebilirliğin en çok önem taĢıyan yönünün çevre ile ilgili
olması ve turizminde çevre unsuruna bağlı olması sürdürülebilir turizm kavramını ortaya çıkarmıĢtır.
Dünya Turizm Örgütüne göre sürdürülebilir turizm, Ģu anki turistlerin ve ev sahibi toplumların
ihtiyaçlarını gözeten, gelecek için fırsatlar yaratan ve koruma altına alan turizmdir (Dünya Turizm
Örgütü, 1993: 7). Avcıkurt (2007), sürdürülebilir turizmi doğal ve kültürel varlıkların hem yarını
düĢünerek kullanılması, hem de mevcut ziyaretçilerin ve yöre halkının ihtiyaçlarının en üst düzeyde
karĢılanması olarak tanımlamaktadır. Choi ve Sırakaya (2005) ise kavramı turizm planlama ve
geliĢimiyle ilgili var olan kavramsal çerçeve dahilinde, yerel halk üzerinde durulması gereken bir
kavram olarak ele almaktadır (AltıntaĢ, 2010: 34).
Sürdürülebilir turizmde doğal ve insan yapımı kaynakların optimum biçimde uzun süreli
kullanımı, insan yerleĢim dokusunun korunması, ekonomik ve sosyal eĢitlik, kalite kavramına bağlılık
ve sosyal katılım sürdürülebilir turizm tanımlarındaki ortak öğeler (Demir ve Çevirgen, 2006: 104)
olarak ifade edilebilir. Sürdürülebilir turizm için yapılan tanımlar göz önüne alındığında ise Erdoğan
(2003) sürdürülebilir turizmin olumlu bir yaklaĢıma sahip olduğunu, doğal ve kültürel değerlerin
korunmasını amaçladığını, turizm faaliyetinin çevreye ve insana olan etkilerinin azaltılmasını
sağladığını, ziyaret edilen yerlerin doğal ve kültürel değerlerinin tahribinden kaçınarak endüstrinin
uzun dönemli kalıcılığını sağladığını ve turizmin bir amaç olarak değil, araç olarak kabul edildiğini
savunmaktadır (Ataman, 2010: 11).
Sürdürülebilir turizm, turizm geliĢimi sonucunda ortaya çıkan ve turizmin yarattığı etkileri en
aza indirip gelecek nesillere yaĢanabilir bir çevre bırakmayı amaçlamaktadır. Bölgelerde, var olan
turizmin sürdürülebilir olması için o bölgenin belirli düzenleme yada planlamayla bir takım kriterlere
uyması gerekmektedir. Bu kriterler ise belli baĢlı ilkelere göre oluĢturulmalıdır. Buna göre
oluĢturulabilecek sürdürülebilir turizm genel ilkeleri Ģunlardır (Çakılcıoğlu, 1996: 31-40): Turistik
düzenlemelerin talebe göre değil, arza göre yapılması, önceliklerin yerel halka verilmesi, 12 ay turizm,
toplu taĢıma, toplumsal katılım, temiz enerji kullanımı, gerçek yaĢamın sahnelenmesi, mevcut yapı
stokunun kullanımı, toplumsal ve kültürel kimliğin korunması, turizm yatırımlarının esnek, geliĢmeye
açık ve uzun vadeli olmasıdır.
Bu ilkeler doğrultusunda sürdürülebilir turizmin amaçları da belirlenmektedir. Çakılcıoğlu
(1996)’na göre sürdürülebilir turizmin amaçları ise Ģunlardır: Turizmi çevreye, topluma, tarihsel, doğal
ve kültürel varlıklara zarar vermeden, bölge ekonomisine ve toplumsal yaĢantıya katkıda bulunacak
biçimde geliĢtirmek, tarihsel, doğal ve kültürel varlıklar ile bir bütün oluĢturan çevreyi ve toplumu
korumak, turizmi çeĢitlendirmek ve mevsimlere yaymak, ulaĢım olanaklarını kolaylaĢtırmak, altyapı
ve hizmet sorunlarını çözmek, turizm sektöründeki iĢ gücünün niteliğini ve niceliğini artırmak, turizm
sektöründeki yatırım olanaklarını geliĢtirmektir.
348
olması ve turizminde çevre unsuruna bağlı olması sürdürülebilir turizm kavramını ortaya çıkarmıĢtır.
Dünya Turizm Örgütüne göre sürdürülebilir turizm, Ģu anki turistlerin ve ev sahibi toplumların
ihtiyaçlarını gözeten, gelecek için fırsatlar yaratan ve koruma altına alan turizmdir (Dünya Turizm
Örgütü, 1993: 7). Avcıkurt (2007), sürdürülebilir turizmi doğal ve kültürel varlıkların hem yarını
düĢünerek kullanılması, hem de mevcut ziyaretçilerin ve yöre halkının ihtiyaçlarının en üst düzeyde
karĢılanması olarak tanımlamaktadır. Choi ve Sırakaya (2005) ise kavramı turizm planlama ve
geliĢimiyle ilgili var olan kavramsal çerçeve dahilinde, yerel halk üzerinde durulması gereken bir
kavram olarak ele almaktadır (AltıntaĢ, 2010: 34).
Sürdürülebilir turizmde doğal ve insan yapımı kaynakların optimum biçimde uzun süreli
kullanımı, insan yerleĢim dokusunun korunması, ekonomik ve sosyal eĢitlik, kalite kavramına bağlılık
ve sosyal katılım sürdürülebilir turizm tanımlarındaki ortak öğeler (Demir ve Çevirgen, 2006: 104)
olarak ifade edilebilir. Sürdürülebilir turizm için yapılan tanımlar göz önüne alındığında ise Erdoğan
(2003) sürdürülebilir turizmin olumlu bir yaklaĢıma sahip olduğunu, doğal ve kültürel değerlerin
korunmasını amaçladığını, turizm faaliyetinin çevreye ve insana olan etkilerinin azaltılmasını
sağladığını, ziyaret edilen yerlerin doğal ve kültürel değerlerinin tahribinden kaçınarak endüstrinin
uzun dönemli kalıcılığını sağladığını ve turizmin bir amaç olarak değil, araç olarak kabul edildiğini
savunmaktadır (Ataman, 2010: 11).
Sürdürülebilir turizm, turizm geliĢimi sonucunda ortaya çıkan ve turizmin yarattığı etkileri en
aza indirip gelecek nesillere yaĢanabilir bir çevre bırakmayı amaçlamaktadır. Bölgelerde, var olan
turizmin sürdürülebilir olması için o bölgenin belirli düzenleme yada planlamayla bir takım kriterlere
uyması gerekmektedir. Bu kriterler ise belli baĢlı ilkelere göre oluĢturulmalıdır. Buna göre
oluĢturulabilecek sürdürülebilir turizm genel ilkeleri Ģunlardır (Çakılcıoğlu, 1996: 31-40): Turistik
düzenlemelerin talebe göre değil, arza göre yapılması, önceliklerin yerel halka verilmesi, 12 ay turizm,
toplu taĢıma, toplumsal katılım, temiz enerji kullanımı, gerçek yaĢamın sahnelenmesi, mevcut yapı
stokunun kullanımı, toplumsal ve kültürel kimliğin korunması, turizm yatırımlarının esnek, geliĢmeye
açık ve uzun vadeli olmasıdır.
Bu ilkeler doğrultusunda sürdürülebilir turizmin amaçları da belirlenmektedir. Çakılcıoğlu
(1996)’na göre sürdürülebilir turizmin amaçları ise Ģunlardır: Turizmi çevreye, topluma, tarihsel, doğal
ve kültürel varlıklara zarar vermeden, bölge ekonomisine ve toplumsal yaĢantıya katkıda bulunacak
biçimde geliĢtirmek, tarihsel, doğal ve kültürel varlıklar ile bir bütün oluĢturan çevreyi ve toplumu
korumak, turizmi çeĢitlendirmek ve mevsimlere yaymak, ulaĢım olanaklarını kolaylaĢtırmak, altyapı
ve hizmet sorunlarını çözmek, turizm sektöründeki iĢ gücünün niteliğini ve niceliğini artırmak, turizm
sektöründeki yatırım olanaklarını geliĢtirmektir.
348
