Page 109 - Stk 2015 Bildiriler E-Kitap
P. 109
Otellerde her müşterisi günlük ortalama olarak yaklaşık 1 kg. atık oluşturmaktadır (Pirani ve
Arafat, 2014: 320). Bu durum çevre yönetimi uygulamalarına göre farklılık göstermektedir. Örneğin
Hindistan’da yapılan bir çalışmada bir oda başına ortaya çıkan atık 1.80 kg. olarak bulunmuştur (Wani
ve Shah, 2013: 59). Amerika’da yapılan araştırmalar, otellerin oda başına 30 pound (1 pound= 453 gr)
atık üretebildiklerini ortaya koymuştur (Hotels&Resorts, 2008). Otel işletmelerinde atık oluşumu;
otelin tipi, misafir özellikleri, misafir ve çalışan aktiviteleri ve doluluk oranına göre değişim gösterir
(Pirani ve Arafat, 2014: 322).Ancak atık oluşumu konusunda esas ilgi çekici olan iyi uygulanacak geri
dönüşüm programı ile oluşan bu atıkların % 80’inin geri kazanılabilir olmasıdır (Hotels&Resorts,
2008). Hong Kong’taki atık yönetimi uygulamaları üzerine araştırma yapan Chan ve Lam (2001:378-
380), araştırmalarında otel odalarında oluşan plastik atık miktarının oda başına 0.594 kg. olduğunu ve
1986 yılında 15.953 ton olan toplam oda atık miktarının 1996 yılında 31.605 tona yükseldiğini,
lokantalarda her kuver başına atık miktarının 0.752 kg. olduğunu 1986 yılında 18.859 ton olan atık
miktarının 1993 yılında en yüksek atık miktarı olarak 24.191 tona ulaştığını bulmuşlardır. 1986 -1996
yılları arasındaki dönemde otellerin ortaya çıkardığı toplam atık miktarının 34.811 tondan, 53.070 tona
yükseldiğini belirten araştırmacılar bu atığın parasal değerinin ise 1986 yılında 9.36 milyon dolar iken
on yılın sonunda 31.31 milyon dolara yükseldiğine dikkat çekmektedirler. İlgili araştırma verileri atık
yönetiminin hem çevresel hem de finansal açıdan ne kadar büyük sonuçlar doğurduğunun
göstergesidir. Özellikle belirtilen zaman diliminde söz konusu bu atık miktarındaki artış göz önüne
alındığında, günümüzde bu olgunun ne kadar önemli olduğu ve üzerinde durulması gereken bir
çevresel, yaşamsal tehdit olduğu anlaşılacaktır.
Atık yönetimi uygulamaları ancak turizm işletmeleri, yerel ve ulusal hükümet politikaları ve
yasal düzenlemelerinin ortak çabaları ile başarılı bir şekilde uygulanabilir (UNEP, 2003). Örneğin
Shanklin, Petrillose ve Pettay (1991:65), işletmenin coğrafi konumunun atık yönetimi amaçlı hangi
geri dönüşüm programının oluşturulması, geri dönüştürülecek materyallerin tipi ve programın
başarısını doğrudan etkilediğini belirtmektedirler. Ayrıca araştırmacıların araştırmasındaki katılımcılar
başarılı bir geri dönüşüm programında geri alma merkezleri, atık yönetimi taraflarının (toplayan ve
geri alan işletme) geri dönüşüm programına katılıma istekli olmaları ve etkili çalışan eğitim programı
oluşturmanın başarıda belirleyici olduğuna dikkat çektiğini vurgulamaktadırlar. Atık yönetimi
uygulamalarında en etkili ve en ekonomik yöntem atık önlemedir. Atık önleme ürünlerin satın alınma
aşamasında başlamalıdır (United Nations Environment Programme-UNEP, 2003; The Georgia
Hospitality Environmental Partnership-GHEP, 1996). Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP)
tarafından otel ve yiyecek içecek işletmelerine yönelik hazırlanan kılavuz’da atıkların azaltılması için
öneriler konaklama, yeme içme, açık alanlar ve yönetim ofisleri altında gruplandırılmakta ve yeşil
satın alma ilkelerine göre satın almaların gerçekleştirilmesi önerilmektedir. Kılavuzda katı atık
yönetimi yöntemleri kapsamında öncelikle atık denetimi önerilmekte ve bunun iki aşamalı olarak
gerçekleştirilmesi gerektiği vurgulanmaktadır. Birinci aşamada işletme tarafından üretilen katı atığın
miktarı belirlenmekte, ikinci aşamada ise geri dönüştürülebilir ve geri kullanılabilirlik oranları
95
Arafat, 2014: 320). Bu durum çevre yönetimi uygulamalarına göre farklılık göstermektedir. Örneğin
Hindistan’da yapılan bir çalışmada bir oda başına ortaya çıkan atık 1.80 kg. olarak bulunmuştur (Wani
ve Shah, 2013: 59). Amerika’da yapılan araştırmalar, otellerin oda başına 30 pound (1 pound= 453 gr)
atık üretebildiklerini ortaya koymuştur (Hotels&Resorts, 2008). Otel işletmelerinde atık oluşumu;
otelin tipi, misafir özellikleri, misafir ve çalışan aktiviteleri ve doluluk oranına göre değişim gösterir
(Pirani ve Arafat, 2014: 322).Ancak atık oluşumu konusunda esas ilgi çekici olan iyi uygulanacak geri
dönüşüm programı ile oluşan bu atıkların % 80’inin geri kazanılabilir olmasıdır (Hotels&Resorts,
2008). Hong Kong’taki atık yönetimi uygulamaları üzerine araştırma yapan Chan ve Lam (2001:378-
380), araştırmalarında otel odalarında oluşan plastik atık miktarının oda başına 0.594 kg. olduğunu ve
1986 yılında 15.953 ton olan toplam oda atık miktarının 1996 yılında 31.605 tona yükseldiğini,
lokantalarda her kuver başına atık miktarının 0.752 kg. olduğunu 1986 yılında 18.859 ton olan atık
miktarının 1993 yılında en yüksek atık miktarı olarak 24.191 tona ulaştığını bulmuşlardır. 1986 -1996
yılları arasındaki dönemde otellerin ortaya çıkardığı toplam atık miktarının 34.811 tondan, 53.070 tona
yükseldiğini belirten araştırmacılar bu atığın parasal değerinin ise 1986 yılında 9.36 milyon dolar iken
on yılın sonunda 31.31 milyon dolara yükseldiğine dikkat çekmektedirler. İlgili araştırma verileri atık
yönetiminin hem çevresel hem de finansal açıdan ne kadar büyük sonuçlar doğurduğunun
göstergesidir. Özellikle belirtilen zaman diliminde söz konusu bu atık miktarındaki artış göz önüne
alındığında, günümüzde bu olgunun ne kadar önemli olduğu ve üzerinde durulması gereken bir
çevresel, yaşamsal tehdit olduğu anlaşılacaktır.
Atık yönetimi uygulamaları ancak turizm işletmeleri, yerel ve ulusal hükümet politikaları ve
yasal düzenlemelerinin ortak çabaları ile başarılı bir şekilde uygulanabilir (UNEP, 2003). Örneğin
Shanklin, Petrillose ve Pettay (1991:65), işletmenin coğrafi konumunun atık yönetimi amaçlı hangi
geri dönüşüm programının oluşturulması, geri dönüştürülecek materyallerin tipi ve programın
başarısını doğrudan etkilediğini belirtmektedirler. Ayrıca araştırmacıların araştırmasındaki katılımcılar
başarılı bir geri dönüşüm programında geri alma merkezleri, atık yönetimi taraflarının (toplayan ve
geri alan işletme) geri dönüşüm programına katılıma istekli olmaları ve etkili çalışan eğitim programı
oluşturmanın başarıda belirleyici olduğuna dikkat çektiğini vurgulamaktadırlar. Atık yönetimi
uygulamalarında en etkili ve en ekonomik yöntem atık önlemedir. Atık önleme ürünlerin satın alınma
aşamasında başlamalıdır (United Nations Environment Programme-UNEP, 2003; The Georgia
Hospitality Environmental Partnership-GHEP, 1996). Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP)
tarafından otel ve yiyecek içecek işletmelerine yönelik hazırlanan kılavuz’da atıkların azaltılması için
öneriler konaklama, yeme içme, açık alanlar ve yönetim ofisleri altında gruplandırılmakta ve yeşil
satın alma ilkelerine göre satın almaların gerçekleştirilmesi önerilmektedir. Kılavuzda katı atık
yönetimi yöntemleri kapsamında öncelikle atık denetimi önerilmekte ve bunun iki aşamalı olarak
gerçekleştirilmesi gerektiği vurgulanmaktadır. Birinci aşamada işletme tarafından üretilen katı atığın
miktarı belirlenmekte, ikinci aşamada ise geri dönüştürülebilir ve geri kullanılabilirlik oranları
95
