Page 402 - Stk 2015 Bildiriler E-Kitap
P. 402
RESEL İKLİM DEĞİŞİMİNİN RİZE TURİZMİNE OLASI ETKİLERİ
Turan YÜKSEK1
Filiz YÜKSEK2
ÖZET
İklim; turizm ve rekreasyon sektöründe güçlü bir etkiye sahiptir. Turizmin en önemli bileşenlerinden olan doğal kaynakların
niteliği ve niceliği iklime göre değişmektedir. Bu değerlerin başında biyo-çeşitlilik, kar örtüsü ve su kaynakları gelmektedir.
Bu çalışmanın amacı; küresel iklim değişiminin Rize’nin ikliminde nasıl bir değişime neden olacağı ve bu değişimin Rize
turizmi üzerindeki olası etkilerinin irdelenmesi ve sorunların çözümüne katkı sağlayabilecek önerilerin ortaya konulmasıdır.
Bu amaçla Rize ili iklim elemanlarında meydana gelen değişimler ile ulusal ve küresel ölçekte iklim değişimi senaryoları
incelenmiş ve elde edilen bulgular irdelenmeye çalışılmıştır. Çalışma sonuçlarına göre 2004-2014 yılları arasındaki 10 yıllık
dönemde Rize ilinde ortalama sıcaklık +0.977°C ve yıllık toplam yağış miktarı ortalama olarak 165 mm artmıştır. 2004-2014
Yılları arasındaki dönemde ölümle sonuçlanan 7 adet sel-heyelan olayı meydana gelmiş ve toplam 28 kişi hayatını
kaybetmiştir. 1973-2002 yılları arasında ölümle sonuçlanan heyelan sayısı 8, ölü sayısı 90 kişidir. 1973-2002 yılları arasında
meydana gelen ve ölümle sonuçlanan sel-heyelan olaylarının tekerrür değeri 0.275 iken; bu değer 2004-2014 yılları arasında
0.70’ye yükselmiştir. İklim verileri dikkate alındığında Rize’nin turizm bakımından öne çıkması 2100 yılına doğru daha da
hızlanacak ama daha sonra tekrar azalacaktır. 21. Yüzyılın sonunda bir yandan iklim elemanlarındaki değişim; diğer yandan
aşırı bozulan ekosistem doğa temelli sürdürülebilir turizm üzerinde önemli sorunlara neden olabilecektir.
Anahtar Kelimeler: İklim Değişimi, Sürdürülebilir Turizm, Rize, Doğal Kaynak Yönetimi
POSSIBLE EFFECTS OF GLOBAL CLIMATE CHANGE OF THE RIZE TOURISM
ABS TRACT
Climate has a strong influence in the tourism and recreation sector. The quantity and quality of natural resources of the mos t
important components of tourism varies according to the climate. At the beginning of this values; biodiversity, the snow
cover and water resources comes. The aim of this study to determine how global warming would cause a climate change in
climate of Rize and evaulation of climate change effects on tourism in Rize and developing recommendations that will
contribute to the solution of problems. For this purposes, Changes occurring in Rize climate elements, national and global
climate change scenarios investigated and findings have been discussed. According to study results; mean annual
temperature increased +0.977°C, while annual precipitation increased 165 mmin 10-year period between 2004 to 2014 years.
During this period, 7 big flood-landslide event occurred and a total of 28 people lost their lives. The period between 1973 to
2002, 8 big floods-landslide event occurred and a total of 90 people lost their lives. Recurrence value of flood-landslide
resulting deaths was 0.275 in the year between 1973 to 2002; while it increased 0.70 in the year between 2004-2014.
Considering the climate data Rize stand out in terms of tourism will accelerate even further towards the year 2100, but then
will decrease again. At the end of the 21st century, the one hand changes in climatic elements on the other hand extremely
disturbed ecosystems could cause significant problems on sustainable nature-based tourism.
Key Words: Climate Change, Sustainable Tourism, Rize, Natural Resources Management
1 : Doç. Dr. RTEÜ Güzel Sanatlar, Tasarım ve M imarlık Fakültesi, Peyzaj M imarlığı Bölümü 53100- Rize. E-posta:
t uran53@y ahoo.com
2 : Dr. Orm. Yük. M üh., OGM , Trabzon Orman Bölge M üdürlüğü- Pazar Orman İşletme M üdürlüğü, 53300 Pazar-Rize. E-
posta: filiz6153@yahoo.com
388
Turan YÜKSEK1
Filiz YÜKSEK2
ÖZET
İklim; turizm ve rekreasyon sektöründe güçlü bir etkiye sahiptir. Turizmin en önemli bileşenlerinden olan doğal kaynakların
niteliği ve niceliği iklime göre değişmektedir. Bu değerlerin başında biyo-çeşitlilik, kar örtüsü ve su kaynakları gelmektedir.
Bu çalışmanın amacı; küresel iklim değişiminin Rize’nin ikliminde nasıl bir değişime neden olacağı ve bu değişimin Rize
turizmi üzerindeki olası etkilerinin irdelenmesi ve sorunların çözümüne katkı sağlayabilecek önerilerin ortaya konulmasıdır.
Bu amaçla Rize ili iklim elemanlarında meydana gelen değişimler ile ulusal ve küresel ölçekte iklim değişimi senaryoları
incelenmiş ve elde edilen bulgular irdelenmeye çalışılmıştır. Çalışma sonuçlarına göre 2004-2014 yılları arasındaki 10 yıllık
dönemde Rize ilinde ortalama sıcaklık +0.977°C ve yıllık toplam yağış miktarı ortalama olarak 165 mm artmıştır. 2004-2014
Yılları arasındaki dönemde ölümle sonuçlanan 7 adet sel-heyelan olayı meydana gelmiş ve toplam 28 kişi hayatını
kaybetmiştir. 1973-2002 yılları arasında ölümle sonuçlanan heyelan sayısı 8, ölü sayısı 90 kişidir. 1973-2002 yılları arasında
meydana gelen ve ölümle sonuçlanan sel-heyelan olaylarının tekerrür değeri 0.275 iken; bu değer 2004-2014 yılları arasında
0.70’ye yükselmiştir. İklim verileri dikkate alındığında Rize’nin turizm bakımından öne çıkması 2100 yılına doğru daha da
hızlanacak ama daha sonra tekrar azalacaktır. 21. Yüzyılın sonunda bir yandan iklim elemanlarındaki değişim; diğer yandan
aşırı bozulan ekosistem doğa temelli sürdürülebilir turizm üzerinde önemli sorunlara neden olabilecektir.
Anahtar Kelimeler: İklim Değişimi, Sürdürülebilir Turizm, Rize, Doğal Kaynak Yönetimi
POSSIBLE EFFECTS OF GLOBAL CLIMATE CHANGE OF THE RIZE TOURISM
ABS TRACT
Climate has a strong influence in the tourism and recreation sector. The quantity and quality of natural resources of the mos t
important components of tourism varies according to the climate. At the beginning of this values; biodiversity, the snow
cover and water resources comes. The aim of this study to determine how global warming would cause a climate change in
climate of Rize and evaulation of climate change effects on tourism in Rize and developing recommendations that will
contribute to the solution of problems. For this purposes, Changes occurring in Rize climate elements, national and global
climate change scenarios investigated and findings have been discussed. According to study results; mean annual
temperature increased +0.977°C, while annual precipitation increased 165 mmin 10-year period between 2004 to 2014 years.
During this period, 7 big flood-landslide event occurred and a total of 28 people lost their lives. The period between 1973 to
2002, 8 big floods-landslide event occurred and a total of 90 people lost their lives. Recurrence value of flood-landslide
resulting deaths was 0.275 in the year between 1973 to 2002; while it increased 0.70 in the year between 2004-2014.
Considering the climate data Rize stand out in terms of tourism will accelerate even further towards the year 2100, but then
will decrease again. At the end of the 21st century, the one hand changes in climatic elements on the other hand extremely
disturbed ecosystems could cause significant problems on sustainable nature-based tourism.
Key Words: Climate Change, Sustainable Tourism, Rize, Natural Resources Management
1 : Doç. Dr. RTEÜ Güzel Sanatlar, Tasarım ve M imarlık Fakültesi, Peyzaj M imarlığı Bölümü 53100- Rize. E-posta:
t uran53@y ahoo.com
2 : Dr. Orm. Yük. M üh., OGM , Trabzon Orman Bölge M üdürlüğü- Pazar Orman İşletme M üdürlüğü, 53300 Pazar-Rize. E-
posta: filiz6153@yahoo.com
388