Page 407 - Stk 2015 Bildiriler E-Kitap
P. 407
ksek (2014: 570) tarafından yapılan bir araştırmada Rize ilinde son yıllarda yağış artışı ve arazi
tahribatıyla birlikte ölümle sonuçlanan sel-heyelan olaylarının arttığını ortaya koymuşlardır. Yine
Yüksek (2012: 30) yaptığı araştırmada Rize ilindeki sel-heyelana neden olan yağışların en fazla
temmuz ayında meydana geldiğini belirlemiştir. Temmuz ayı Rize’deki turist sayısının ve turizm
faaliyetlerinin en yoğun olduğu bir zaman aralığıdır. Bu aylarda meydana gelecek sel-heyelan olayları
turizm üzerinde ciddi olumsuz sorunlara yol açabilecektir. Sel-heyelan olayları ile birlikte meydana
gelecek çevre kirliliği bir yandan görsel kirliliğe neden olabileceği gibi; diğer yandan su kaynakların
kirlenmesi ile sucul ortama ve burada yaşayan canlılara da olumsuz yönde etki edebilecektir. Yaz
aylarında Rize ilinde özellikle Fırtına vadisinde yoğun bir şekilde rafting faaliyeti yürütülmektedir. Bu
aylarda meydana gelecek kısa süreli şiddetli sağanak yağışlar ve akabinde oluşabilecek sel-heyelan
olayları rafting turizmine katılan turistlerin güvenliği üzerinde risk oluşturabilecektir.
B. Orman Örtüsüne Etkisi
Sıcaklığın ve yağışın birlikte artması orman ve mera ekosistemlerindeki vejetasyon süresini
arttıracaktır. Bunun sonucunda orman ve mera ekosistemlerinde daha fazla biyo-kütle artışı
gerçekleşecektir. Vejetasyon süresinin uzaması orman ve mera ekosistemlerinden daha uzun süre
turizm amaçlı yararlanılmasına katkı sağlayacaktır. Ancak sıcaklığın ve yağışın artması orman
ekosistemlerinin tehdit eden böcek popülasyonlarının da daha hızlı çoğalmasına yol açabilecektir.
Böcek popülasyonlarının daha hızlı çoğalması orman sağlığının bozulması bakımından risk
oluşturabilecektir. Rize ilinde ilkbahar aylarında nem seviyesi yıl içinde en düşük düzeye inmektedir.
Bu aylarda sıcaklık artışı ile birlikte yangın oluşma riski daha da artmaktadır. Nitekim Rize ilindeki
son 3 yılda yağış ve nem miktarlarında ciddi bir düşüş gözlemlenirken; orman yangınlarında ise artış
gerçekleşmiştir. Sıcaklık artışının artarak devam etmesi, Rize’deki bitkilerin yaşantısına ve bitki
birliklerinin dağılımına çok ciddi etkiler yapacaktır. Bu etkilerle birlikte plansız arazi kullanımı ve
ormanların tahrip edilerek çay plantasyonlarına dönüştürülmesi de bitki türlerinin yayılışı, gelişimi ve
yaşamlarını bir denge halinde sürdürmelerini ciddi şekilde baskı altına alabilecektir. Bunun sonucunda
mevcut sıcaklık ve yağış ile denge haline yaşam süren bazı türlerin (özellikle hassas ve tehlike
altındaki türlerin) sıcaklık artışı ve arazi tahribatları ile birlikte yok olma olasılığı daha da artacaktır.
İklim değişimi ve arazi tahribatı sonucunda ormanlarda yayılan ağaç türlerinin ve karışım oranlarının
değişmesine neden olabilecektir. Bunun sonucunda orman ekosisteminin peyzaj değeri ve turizm
bakımından taşıdığı önem de değişikliğe uğrayabilecektir. Andrew vd (2001: 770) küresel iklim
değişiminin orman kaynaklarına etkisini ele alan modelleme çalışmalarında ortalama sıcaklıkların
artması ile ormanın yapısında ve ağaç türü bileşiminde değişikliklerin olacağını ifade etmişlerdir.
C. Kar Yağışına Etkisi
Rize ilinde son yıllarda kar yağışında ciddi bir azalma olmuştur. Özellikle sahil kesiminde bir
yandan yağan kar miktarı azalırken; diğer yandan karın zeminde kalış süresi de kısalmıştır. Hatta
393
tahribatıyla birlikte ölümle sonuçlanan sel-heyelan olaylarının arttığını ortaya koymuşlardır. Yine
Yüksek (2012: 30) yaptığı araştırmada Rize ilindeki sel-heyelana neden olan yağışların en fazla
temmuz ayında meydana geldiğini belirlemiştir. Temmuz ayı Rize’deki turist sayısının ve turizm
faaliyetlerinin en yoğun olduğu bir zaman aralığıdır. Bu aylarda meydana gelecek sel-heyelan olayları
turizm üzerinde ciddi olumsuz sorunlara yol açabilecektir. Sel-heyelan olayları ile birlikte meydana
gelecek çevre kirliliği bir yandan görsel kirliliğe neden olabileceği gibi; diğer yandan su kaynakların
kirlenmesi ile sucul ortama ve burada yaşayan canlılara da olumsuz yönde etki edebilecektir. Yaz
aylarında Rize ilinde özellikle Fırtına vadisinde yoğun bir şekilde rafting faaliyeti yürütülmektedir. Bu
aylarda meydana gelecek kısa süreli şiddetli sağanak yağışlar ve akabinde oluşabilecek sel-heyelan
olayları rafting turizmine katılan turistlerin güvenliği üzerinde risk oluşturabilecektir.
B. Orman Örtüsüne Etkisi
Sıcaklığın ve yağışın birlikte artması orman ve mera ekosistemlerindeki vejetasyon süresini
arttıracaktır. Bunun sonucunda orman ve mera ekosistemlerinde daha fazla biyo-kütle artışı
gerçekleşecektir. Vejetasyon süresinin uzaması orman ve mera ekosistemlerinden daha uzun süre
turizm amaçlı yararlanılmasına katkı sağlayacaktır. Ancak sıcaklığın ve yağışın artması orman
ekosistemlerinin tehdit eden böcek popülasyonlarının da daha hızlı çoğalmasına yol açabilecektir.
Böcek popülasyonlarının daha hızlı çoğalması orman sağlığının bozulması bakımından risk
oluşturabilecektir. Rize ilinde ilkbahar aylarında nem seviyesi yıl içinde en düşük düzeye inmektedir.
Bu aylarda sıcaklık artışı ile birlikte yangın oluşma riski daha da artmaktadır. Nitekim Rize ilindeki
son 3 yılda yağış ve nem miktarlarında ciddi bir düşüş gözlemlenirken; orman yangınlarında ise artış
gerçekleşmiştir. Sıcaklık artışının artarak devam etmesi, Rize’deki bitkilerin yaşantısına ve bitki
birliklerinin dağılımına çok ciddi etkiler yapacaktır. Bu etkilerle birlikte plansız arazi kullanımı ve
ormanların tahrip edilerek çay plantasyonlarına dönüştürülmesi de bitki türlerinin yayılışı, gelişimi ve
yaşamlarını bir denge halinde sürdürmelerini ciddi şekilde baskı altına alabilecektir. Bunun sonucunda
mevcut sıcaklık ve yağış ile denge haline yaşam süren bazı türlerin (özellikle hassas ve tehlike
altındaki türlerin) sıcaklık artışı ve arazi tahribatları ile birlikte yok olma olasılığı daha da artacaktır.
İklim değişimi ve arazi tahribatı sonucunda ormanlarda yayılan ağaç türlerinin ve karışım oranlarının
değişmesine neden olabilecektir. Bunun sonucunda orman ekosisteminin peyzaj değeri ve turizm
bakımından taşıdığı önem de değişikliğe uğrayabilecektir. Andrew vd (2001: 770) küresel iklim
değişiminin orman kaynaklarına etkisini ele alan modelleme çalışmalarında ortalama sıcaklıkların
artması ile ormanın yapısında ve ağaç türü bileşiminde değişikliklerin olacağını ifade etmişlerdir.
C. Kar Yağışına Etkisi
Rize ilinde son yıllarda kar yağışında ciddi bir azalma olmuştur. Özellikle sahil kesiminde bir
yandan yağan kar miktarı azalırken; diğer yandan karın zeminde kalış süresi de kısalmıştır. Hatta
393
