Page 145 - Stk 2015 Bildiriler E-Kitap
P. 145
ihi dokunun ve yapıların korunamaması ve tahrip edilmesi, bazı turizm alanlarındaki
restorasyonların tarihi yapıların özgünlüğünü kaybetmesine neden olması, bu konuda belirtilecek
başlıca sorun alanlarıdır.
İstihdam üzerine turizmin sosyal etkisi gösterge konusu altında konaklama işletmelerinde
mevsimsel ve tam zamanlı olarak istihdam edilen personellerin oranı göstergesi sonuçlarına göre
araştırmaya dâhil edilen konaklama işletmelerinde %75 ve daha fazlası oranlarda tam zamanlı
personellerin istihdam edildiği görülmektedir. Ayrıca, turizm hareketlerinin diğer illere göre daha
yoğun olduğu Trabzon, Rize ve Artvin illerinde sezonluk istihdam edilen personel oranlarının diğer üç
ile göre daha yüksek oranlarda seyrettiği söylenebilir. Mevsimsel istihdamın hizmet kalitesi azalması,
iş gören devir hızının yükselmesi ve müşteri memnuniyetinin sağlanamaması gibi dezavantajlar
oluşturduğu vb. saptamalar bölgesel paydaşlar tarafından dile getirilmiştir.
Konaklama işletmelerinde engelli misafirlere yönelik düzenlemeler sürdürülebilir turizmin
sosyal göstergeleri arasında yer almaktadır. Doğu Karadeniz Bölgesi’nde yer alan konaklama
işletmelerinin engellilere sunduğu engelli odası hizmeti bu gösterge başlığı altında değerlendirilmiştir.
Araştırma sonuçlarına göre konaklama işletmelerinin yaklaşık %65’inde engelli oda düzenlemesi
bulunmamaktadır. Sürdürülebilir turizm yaklaşımı doğrultusunda verilecek turizm hizmetlerinde
engelliler için erişim olanaklarının sunulduğu daha fazla konaklama işletmelerinin faaliyete geçmesi
bölgedeki sürdürülebilir turizm gelişimine katkı sağlayacaktır.
Sağlığın genel durumu gösterge konu başlığı altında yer alan bölge illerindeki hastane
personel sayısı ve hastane yatak kapasitesi göstergesine göre 2008-2012 yıllarında genel itibari artışlar
sağlandığı söylenebilir. Bölge illerinde turistlerin sağlık ihtiyaçlarını giderecek nitelikli üniversite,
kamu ve özel hastaneler bulunmaktadır. Fakat bölgede turizm hareketlerinin yoğunlaştığı Uzungöl ve
Ayder Yaylası gibi turizm alanlarında sağlık ocağı, hastane, sağlık personeli eksikliklerinin had
safhada olduğu yöre halkı tarafından belirtilmektedir.
Sürdürülebilir turizmin çevresel göstergelerinden biri olan katı atıkların toplanma, yeniden
kullanma ve dönüştürme sistemleri gösterge konusu kapsamında yer alan belediyeler tarafından
toplanan katı atık miktarı ve atık hizmeti verilen nüfusun toplam nüfus içindeki oranı göstergesi
sonuçlarına göre 2 il dışında 2008-2012 yıllarında toplanan katı atık miktarları artmıştır. Diğer taraftan
bölge illerinin genelinde il nüfusunun %60 ve daha fazlasına belediyeler tarafından katı atık hizmeti
verilmektedir. Kanalizasyon altyapısı, yaylalarda özellikle festival ve şenlik dönemlerinde ortaya
çıkan katı atık sorunu, dönüştürme ve yeniden kullanma sistemlerinin kullanma oranlarının azlığı
bölgedeki katı atıklarla ilgili vurgulanması gereken sorun alanlarıdır.
Bölge illerinde emisyon seviyesi gösterge konusunda yer alan kış dönemindeki ortalama
kükürt dioksit (SO2) ve partikuler madde (PM10) sonuçları çevresel göstergeler kategorisinde
değerlendirilmiştir. Bu verilere göre kükürt dioksit ortalamalarında, Trabzon ilinde 2012/2013 kış
131
restorasyonların tarihi yapıların özgünlüğünü kaybetmesine neden olması, bu konuda belirtilecek
başlıca sorun alanlarıdır.
İstihdam üzerine turizmin sosyal etkisi gösterge konusu altında konaklama işletmelerinde
mevsimsel ve tam zamanlı olarak istihdam edilen personellerin oranı göstergesi sonuçlarına göre
araştırmaya dâhil edilen konaklama işletmelerinde %75 ve daha fazlası oranlarda tam zamanlı
personellerin istihdam edildiği görülmektedir. Ayrıca, turizm hareketlerinin diğer illere göre daha
yoğun olduğu Trabzon, Rize ve Artvin illerinde sezonluk istihdam edilen personel oranlarının diğer üç
ile göre daha yüksek oranlarda seyrettiği söylenebilir. Mevsimsel istihdamın hizmet kalitesi azalması,
iş gören devir hızının yükselmesi ve müşteri memnuniyetinin sağlanamaması gibi dezavantajlar
oluşturduğu vb. saptamalar bölgesel paydaşlar tarafından dile getirilmiştir.
Konaklama işletmelerinde engelli misafirlere yönelik düzenlemeler sürdürülebilir turizmin
sosyal göstergeleri arasında yer almaktadır. Doğu Karadeniz Bölgesi’nde yer alan konaklama
işletmelerinin engellilere sunduğu engelli odası hizmeti bu gösterge başlığı altında değerlendirilmiştir.
Araştırma sonuçlarına göre konaklama işletmelerinin yaklaşık %65’inde engelli oda düzenlemesi
bulunmamaktadır. Sürdürülebilir turizm yaklaşımı doğrultusunda verilecek turizm hizmetlerinde
engelliler için erişim olanaklarının sunulduğu daha fazla konaklama işletmelerinin faaliyete geçmesi
bölgedeki sürdürülebilir turizm gelişimine katkı sağlayacaktır.
Sağlığın genel durumu gösterge konu başlığı altında yer alan bölge illerindeki hastane
personel sayısı ve hastane yatak kapasitesi göstergesine göre 2008-2012 yıllarında genel itibari artışlar
sağlandığı söylenebilir. Bölge illerinde turistlerin sağlık ihtiyaçlarını giderecek nitelikli üniversite,
kamu ve özel hastaneler bulunmaktadır. Fakat bölgede turizm hareketlerinin yoğunlaştığı Uzungöl ve
Ayder Yaylası gibi turizm alanlarında sağlık ocağı, hastane, sağlık personeli eksikliklerinin had
safhada olduğu yöre halkı tarafından belirtilmektedir.
Sürdürülebilir turizmin çevresel göstergelerinden biri olan katı atıkların toplanma, yeniden
kullanma ve dönüştürme sistemleri gösterge konusu kapsamında yer alan belediyeler tarafından
toplanan katı atık miktarı ve atık hizmeti verilen nüfusun toplam nüfus içindeki oranı göstergesi
sonuçlarına göre 2 il dışında 2008-2012 yıllarında toplanan katı atık miktarları artmıştır. Diğer taraftan
bölge illerinin genelinde il nüfusunun %60 ve daha fazlasına belediyeler tarafından katı atık hizmeti
verilmektedir. Kanalizasyon altyapısı, yaylalarda özellikle festival ve şenlik dönemlerinde ortaya
çıkan katı atık sorunu, dönüştürme ve yeniden kullanma sistemlerinin kullanma oranlarının azlığı
bölgedeki katı atıklarla ilgili vurgulanması gereken sorun alanlarıdır.
Bölge illerinde emisyon seviyesi gösterge konusunda yer alan kış dönemindeki ortalama
kükürt dioksit (SO2) ve partikuler madde (PM10) sonuçları çevresel göstergeler kategorisinde
değerlendirilmiştir. Bu verilere göre kükürt dioksit ortalamalarında, Trabzon ilinde 2012/2013 kış
131
