Page 141 - Stk 2015 Bildiriler E-Kitap
P. 141
ŞTIRMANIN BULGULARI VE SONUÇ
Araştırmanın bu kısmında araştırma bulgularına ve sonuç kısmına yer verilecektir.
Sürdürülebilir turizmin ekonomik göstergeleri arasında yer alan turizm işletme belgeli ve belediye
belgeli konaklama işletmelerindeki konaklayan kişi sayısı, geceleme sayısı ve doluluk oranlarında
bölge illerinin tamamında 2009 ve 2010 yıllarında düşüşler yaşansa da, 2010 yılından itibaren tekrar
yükseldiği görülmektedir. Bu durumun temel nedeninin, 2009 ekonomik krizi olduğu söylenebilir.
Bölgeye yönelik yerli ve yabancı turist talebinin artığı görülse de, bölgedeki turizm paydaşlarıyla
yapılan görüşmelerde turizm işletmeleri kaynaklı birçok sorun alanından bahsedilmiştir. Turizm
hareketlerinin arttığı dönemlerdeki kaçak konaklama işletmeciliği, seyahat acentacılığı ve turist
rehberliği faaliyetleri, turizm işletmeleri yatırımlarında doğaya uygun malzeme kullanılmaması, kısa
vadeli ekonomik çıkarların yatırım kararlarında etkili olması, yaylalardaki imarsız turizm işletmesi
yatırımlarının neden olduğu mimari kirlilik, mevsimsellik, ücret azlığı, çalışma saatlerinin fazlalığı ve
diğer nedenlerden dolayı turizm işletmelerinin nitelikli personelleri işletmelerinde tutamaması ve buna
bağlı olarak turizm eğitimi almış kalifiye personellerin istihdam edilememesi ve seyahat acentalarının
paket tur hazırlamak ve bölge dışından turistleri bölgeye çekmek konusunda yetersiz kalmaları bu
sorunlardan bazılarıdır.
Sürdürülebilir turizmin ekonomik göstergelerinden biri de demiryolu, denizyolu ve havayolu
ile bölgeye ulaşan turist varışlarının gelişmesidir. Bölge illerinde 2008-2012 yılları arasında faaliyette
olan tek havalimanı olan Trabzon Havalimanı’nda iniş/kalkış yapan uçak sayısı ve yolcu sayılarının
aşamalı bir şekilde arttığı söylenebilir. Ayrıca 2015 yılında hizmete açılan Ordu-Giresun Havaalanı
bölgeye yönelik turist varışlarının gelişmesine katkı sağlayacaktır. Bölgede demiryolu ile ulaşım
sağlanamadığından bu gösterge ile ilgili herhangi bir veri yoktur. Doğu Karadeniz Bölgesi’nde Ordu,
Giresun, Rize, Trabzon ve Artvin illerinde liman bulunsa da, kruvaziyer gemilerin demir attıkları tek
liman Trabzon limanıdır. Trabzon limanı kruvaziyer gemilerle seyahat eden turist istatistiklerinde
2008-2010 yılları arasında artışlar kaydedilse de, 2011 yılında beş yılın en düşük turist sayısına
ulaşılmıştır. 2012 yılında ise kruvaziyer gemilerle yolculuk eden turist istatistikleri beş yılın en yüksek
değerleridir. Bu istatistiklere rağmen bölgeye yönelik kruvaziyer turizm talebinin diğer bölgelere
kıyasla istenilen düzeyde olmadığı açıktır. Bu sebeple bölgede yer alan kamu kurumları ve turizm
işletmelerinin farklı turist gruplarına (aile, gençler, lüks turistler, muhafazakar turistler) yönelik
tanıtım faaliyetlerinde bulunmalarında fayda vardır.
Konaklama biçimlerinin çeşitliliği ve bölgede sunulanların önemi göstergesinde, turizm
işletme belgeli, turizm yatırım belgeli ve belediye belgeli konaklama işletmelerinin yatak
kapasitelerinde meydana gelen değişimler ele alınmaktadır. İstatistikler incelendiğinde bölgedeki
konaklama işletmeleri yatak kapasitesinin arttığı söylenebilir. Fakat bölgede turizm hareketlerinin
yoğunlaştığı Uzungöl, Ayder Yaylası gibi turizm alanlarında bina ve işletme ruhsatı olmaksızın
127
Araştırmanın bu kısmında araştırma bulgularına ve sonuç kısmına yer verilecektir.
Sürdürülebilir turizmin ekonomik göstergeleri arasında yer alan turizm işletme belgeli ve belediye
belgeli konaklama işletmelerindeki konaklayan kişi sayısı, geceleme sayısı ve doluluk oranlarında
bölge illerinin tamamında 2009 ve 2010 yıllarında düşüşler yaşansa da, 2010 yılından itibaren tekrar
yükseldiği görülmektedir. Bu durumun temel nedeninin, 2009 ekonomik krizi olduğu söylenebilir.
Bölgeye yönelik yerli ve yabancı turist talebinin artığı görülse de, bölgedeki turizm paydaşlarıyla
yapılan görüşmelerde turizm işletmeleri kaynaklı birçok sorun alanından bahsedilmiştir. Turizm
hareketlerinin arttığı dönemlerdeki kaçak konaklama işletmeciliği, seyahat acentacılığı ve turist
rehberliği faaliyetleri, turizm işletmeleri yatırımlarında doğaya uygun malzeme kullanılmaması, kısa
vadeli ekonomik çıkarların yatırım kararlarında etkili olması, yaylalardaki imarsız turizm işletmesi
yatırımlarının neden olduğu mimari kirlilik, mevsimsellik, ücret azlığı, çalışma saatlerinin fazlalığı ve
diğer nedenlerden dolayı turizm işletmelerinin nitelikli personelleri işletmelerinde tutamaması ve buna
bağlı olarak turizm eğitimi almış kalifiye personellerin istihdam edilememesi ve seyahat acentalarının
paket tur hazırlamak ve bölge dışından turistleri bölgeye çekmek konusunda yetersiz kalmaları bu
sorunlardan bazılarıdır.
Sürdürülebilir turizmin ekonomik göstergelerinden biri de demiryolu, denizyolu ve havayolu
ile bölgeye ulaşan turist varışlarının gelişmesidir. Bölge illerinde 2008-2012 yılları arasında faaliyette
olan tek havalimanı olan Trabzon Havalimanı’nda iniş/kalkış yapan uçak sayısı ve yolcu sayılarının
aşamalı bir şekilde arttığı söylenebilir. Ayrıca 2015 yılında hizmete açılan Ordu-Giresun Havaalanı
bölgeye yönelik turist varışlarının gelişmesine katkı sağlayacaktır. Bölgede demiryolu ile ulaşım
sağlanamadığından bu gösterge ile ilgili herhangi bir veri yoktur. Doğu Karadeniz Bölgesi’nde Ordu,
Giresun, Rize, Trabzon ve Artvin illerinde liman bulunsa da, kruvaziyer gemilerin demir attıkları tek
liman Trabzon limanıdır. Trabzon limanı kruvaziyer gemilerle seyahat eden turist istatistiklerinde
2008-2010 yılları arasında artışlar kaydedilse de, 2011 yılında beş yılın en düşük turist sayısına
ulaşılmıştır. 2012 yılında ise kruvaziyer gemilerle yolculuk eden turist istatistikleri beş yılın en yüksek
değerleridir. Bu istatistiklere rağmen bölgeye yönelik kruvaziyer turizm talebinin diğer bölgelere
kıyasla istenilen düzeyde olmadığı açıktır. Bu sebeple bölgede yer alan kamu kurumları ve turizm
işletmelerinin farklı turist gruplarına (aile, gençler, lüks turistler, muhafazakar turistler) yönelik
tanıtım faaliyetlerinde bulunmalarında fayda vardır.
Konaklama biçimlerinin çeşitliliği ve bölgede sunulanların önemi göstergesinde, turizm
işletme belgeli, turizm yatırım belgeli ve belediye belgeli konaklama işletmelerinin yatak
kapasitelerinde meydana gelen değişimler ele alınmaktadır. İstatistikler incelendiğinde bölgedeki
konaklama işletmeleri yatak kapasitesinin arttığı söylenebilir. Fakat bölgede turizm hareketlerinin
yoğunlaştığı Uzungöl, Ayder Yaylası gibi turizm alanlarında bina ve işletme ruhsatı olmaksızın
127
