Page 481 - Stk 2015 Bildiriler E-Kitap
P. 481
RĠġ
Türkiye turizmi ile ilgili yapılan uzun dönemli planlarda turizmin tüm aylara yayılması ve
farklı turizm ürünlerinin oluĢturulması/çeĢitlendirilmesine yönelik önerilerle birlikte turizmin
sürdürülebilirliği üzerinde önemle durulmaktadır. Sürdürülebilir turizm, doğal, tarihi ve kültürel
kaynakların gelecekte kullanımı için de korunmasını, turizm geliĢiminin turistik bölgede çevresel ve
sosyokültürel problemlere yol açmayacak Ģekilde planlanmasını ve yönetilmesini, çevre kalitesinin
sürdürülmesini ve geliĢtirilmesini, yüksek oranda turist doyumu ile turistik destinasyonun
pazarlanabilirliğinin ve popülerliğinin devam ettirilmesini ve turizmden elde edilen faydanın toplum
içinde daha geniĢ kesimlere yayılmasını içermektedir (Akın, 2006:45). Turizmden elde edilen
faydalardan en önemlilerinden biri olan ekonomik faydaları, özellikle kırsal kesimlerde kalkınmada
önemli bir anahtar olarak değerlendirilmektedir. Turizmin ekonomik etkileri incelendiğinde bölgeler
arası ekonomik dengesizliği gidermekte büyük etkiler oluĢturduğu bilinmektedir. 21. yüzyıl ile birlikte
özellikle sanayiye dayalı ekonomilerin yetersiz kaldığı bölgelerde hizmet sektörüne olan eğilim
artmaktadır. Bu durumda özellikle kırsal bölgelerde kırsal kalkınmada önemli bir rol oynayan kırsal
turizm faaliyetleri devreye girmektedir. Kırsal kalkınma; kırsal yerleĢimlerde yaĢayanların, insanca
yaĢam koĢullarına eriĢim olanaklarının artması, kalkınma temelinde değiĢim taleplerinin
desteklenmesi, bireylerin kendi öz güçlerini keĢfetmesi ve ona dayanması, gelir dağılımında adaletin
sağlanması, gelirlerinin artması, eğitim ve sağlık hizmetlerine ulaĢım oranının yükselmesi, doğal
kaynakların korunarak kullanılması ve zenginliklerin kırsaldaki bireyin hayatına yansıması süreci
olarak tanımlanmaktadır (Devlet Planlama TeĢkilatı, 2006:12). Kırsal alanlarda uygulanan kırsal
turizm modellerinin, yerel kaynak değerlerin, ekonomik faaliyetlerin çeĢitlendirilmesinde, uygulanan
iĢbirliği ve örgütlenmeler ile bölgenin kalkınma isteklerinin artırılmasına olumlu etki etmektedir
(Kızılaslan ve Ünal, 2014:47). Sürdürülebilir bir alternatif turizm türü olarak kırsal turizm, turizm arz
kaynaklarından uzun dönemli ve verimli Ģekilde yararlanılmasına imkân sağlamaktadır. Özellikle
bölgelerarası geliĢmiĢlik farkı ve yoksulluğun çok olduğu ülkelerde, kırsal turizm arz potansiyelinin
etkin bir Ģekilde kullanılmasıyla bu sorunların giderilmesi mümkün olup (Çeken vd., 2012:13), son
yıllarda kırsal kalkınmada önemli bir rol atfedilmiĢtir. Yapılan bazı araĢtırmalarda, yerel etkinliklerin
kırsal turizmi hareketlendirdiği ve bu hareketliliğin ekonomik anlamda olumlu etkiler oluĢturduğu
ifade edilmektedir (Özer ve ÇavuĢoğlu, 2014; Ertüzün ve FiĢekçioğlu, 2013). Kırsal turizmin ön plana
çıkması kırsal alanlardaki ekonominin canlanmasını sağlayarak kırdan kente göçü engellemekle
birlikte, kırsal turizmin geliĢmesine verilen destek ile yöresel kültür ve doğal çevrenin korunması
sağlanmaktadır (Torun, 2013:31).
Kırsal turizm içinde birçok turizm alternatifini barındıran zengin bir turizm çeĢididir. Çiftlik
turizmi, termal turizm, yayla turizmi, ekoturizm, yeĢil turizm, kayak, avcılık ve balıkçılık, alıĢveriĢ,
doğa tatilleri, bisikletli veya atlı doğa gezileri, sanat, tarih, spor, macera gibi etnik yapıya sahip birçok
turizm imkanı sunmaktadır (Altan, 2006:51; Özdemir, 2012:19). Bununla birlikte kırsal turizm
467
Türkiye turizmi ile ilgili yapılan uzun dönemli planlarda turizmin tüm aylara yayılması ve
farklı turizm ürünlerinin oluĢturulması/çeĢitlendirilmesine yönelik önerilerle birlikte turizmin
sürdürülebilirliği üzerinde önemle durulmaktadır. Sürdürülebilir turizm, doğal, tarihi ve kültürel
kaynakların gelecekte kullanımı için de korunmasını, turizm geliĢiminin turistik bölgede çevresel ve
sosyokültürel problemlere yol açmayacak Ģekilde planlanmasını ve yönetilmesini, çevre kalitesinin
sürdürülmesini ve geliĢtirilmesini, yüksek oranda turist doyumu ile turistik destinasyonun
pazarlanabilirliğinin ve popülerliğinin devam ettirilmesini ve turizmden elde edilen faydanın toplum
içinde daha geniĢ kesimlere yayılmasını içermektedir (Akın, 2006:45). Turizmden elde edilen
faydalardan en önemlilerinden biri olan ekonomik faydaları, özellikle kırsal kesimlerde kalkınmada
önemli bir anahtar olarak değerlendirilmektedir. Turizmin ekonomik etkileri incelendiğinde bölgeler
arası ekonomik dengesizliği gidermekte büyük etkiler oluĢturduğu bilinmektedir. 21. yüzyıl ile birlikte
özellikle sanayiye dayalı ekonomilerin yetersiz kaldığı bölgelerde hizmet sektörüne olan eğilim
artmaktadır. Bu durumda özellikle kırsal bölgelerde kırsal kalkınmada önemli bir rol oynayan kırsal
turizm faaliyetleri devreye girmektedir. Kırsal kalkınma; kırsal yerleĢimlerde yaĢayanların, insanca
yaĢam koĢullarına eriĢim olanaklarının artması, kalkınma temelinde değiĢim taleplerinin
desteklenmesi, bireylerin kendi öz güçlerini keĢfetmesi ve ona dayanması, gelir dağılımında adaletin
sağlanması, gelirlerinin artması, eğitim ve sağlık hizmetlerine ulaĢım oranının yükselmesi, doğal
kaynakların korunarak kullanılması ve zenginliklerin kırsaldaki bireyin hayatına yansıması süreci
olarak tanımlanmaktadır (Devlet Planlama TeĢkilatı, 2006:12). Kırsal alanlarda uygulanan kırsal
turizm modellerinin, yerel kaynak değerlerin, ekonomik faaliyetlerin çeĢitlendirilmesinde, uygulanan
iĢbirliği ve örgütlenmeler ile bölgenin kalkınma isteklerinin artırılmasına olumlu etki etmektedir
(Kızılaslan ve Ünal, 2014:47). Sürdürülebilir bir alternatif turizm türü olarak kırsal turizm, turizm arz
kaynaklarından uzun dönemli ve verimli Ģekilde yararlanılmasına imkân sağlamaktadır. Özellikle
bölgelerarası geliĢmiĢlik farkı ve yoksulluğun çok olduğu ülkelerde, kırsal turizm arz potansiyelinin
etkin bir Ģekilde kullanılmasıyla bu sorunların giderilmesi mümkün olup (Çeken vd., 2012:13), son
yıllarda kırsal kalkınmada önemli bir rol atfedilmiĢtir. Yapılan bazı araĢtırmalarda, yerel etkinliklerin
kırsal turizmi hareketlendirdiği ve bu hareketliliğin ekonomik anlamda olumlu etkiler oluĢturduğu
ifade edilmektedir (Özer ve ÇavuĢoğlu, 2014; Ertüzün ve FiĢekçioğlu, 2013). Kırsal turizmin ön plana
çıkması kırsal alanlardaki ekonominin canlanmasını sağlayarak kırdan kente göçü engellemekle
birlikte, kırsal turizmin geliĢmesine verilen destek ile yöresel kültür ve doğal çevrenin korunması
sağlanmaktadır (Torun, 2013:31).
Kırsal turizm içinde birçok turizm alternatifini barındıran zengin bir turizm çeĢididir. Çiftlik
turizmi, termal turizm, yayla turizmi, ekoturizm, yeĢil turizm, kayak, avcılık ve balıkçılık, alıĢveriĢ,
doğa tatilleri, bisikletli veya atlı doğa gezileri, sanat, tarih, spor, macera gibi etnik yapıya sahip birçok
turizm imkanı sunmaktadır (Altan, 2006:51; Özdemir, 2012:19). Bununla birlikte kırsal turizm
467
