Page 595 - Stk 2015 Bildiriler E-Kitap
P. 595
Çevre, turizmin olmazsa olmaz unsurudur. Bu son derece önemli kaynağın, sürekli ve dengeli
bir Ģekilde yönetilmesi, tahrip edilmemesi aksine kalitesinin arttırılması gerekmektedir. Fakat ne yazık
ki turizmin çevre üzerinde doğrudan olumsuz etkileri mevcuttur. Su kirliliği, gürültü kirliliği ve trafik
sıkıĢıklığı bu olumsuz etkilerden sadece birkaçıdır. Her turizm çeĢidinin olduğu gibi kruvaziyer
turizminin de çevreye olumsuz etkileri bulunmaktadır. Bir kruvaziyer gemisi, bir dizi atık akımlar
üretir. Ġnsan atıkları, gri su, katı atıklar ve yakıt emisyonları kruvaziyer yolcu gemilerine özgüdür
(Klein 2011: 108).
Giderek artan liman kapasitesi de insanların yaratmıĢ olduğu kirliliğe katkıda bulunur.
Gemilerin artması ve bu gemilerin büyümesi günden güne yolcu sayısı anlamında endiĢe
yaratmaktadır. Yerel halkın aĢırı gürültüyle uğraĢmak zorunda kalması ve bunun gibi diğer problemler
bu büyümeyle iliĢkilidir (Klein 2011: 112).
Kruvaziyerle ilgili çevresel sorunlara bakıldığında, kruvaziyer “YeĢil Aklama Sanatı Olarak”
görülmektedir. YeĢil Aklama, “Çevreye karĢı sorumlu olduğunu gösteren yanıltıcı bir tavırla
toplumsal bir imaj çizmek amacıyla kurumun, müĢterilerini yanlıĢ bilgilendirmesi” olarak
tanımlanmaktadır (Bölgesel Çevre Merkezi REC Türkiye 2011: 14). Diğer bir ifade ile yeĢil aklama,
iĢletmenin müĢterilerinin çevreye karĢı duyarlılığını kullanarak yanıltıcı tutundurma faaliyetlerinde
bulunmasını ifade etmektedir. Klein (2011: 567)’ ye göre burada en büyük çeliĢki, görüntü ve davranıĢ
arasında bulunmaktadır. Kruvaziyer endüstrisi, kendisini çevreye duyarlı olarak tanıtmakta fakat
“neden yolcu gemileri bozulmamıĢ alanları kirletmektedir? Üstelik ziyaretlerinin ve gelirlerinin
sürekliliği bu bozulmamıĢ alanlara bağlıyken?” Ģeklinde eleĢtirilerle sıklıkla karĢı karĢıya kalmaktadır.
Kruvaziyer gemilerin sürekli bir limanda durması gemideki atıklarını boĢaltma imkanı
bulmalarından ötürü deniz kirliliğine fazla neden olmamaktadırlar. Ayrıca bu kruvaziyer gemiler atık
sistemleri açısından ileri teknolojiye sahip donanımlı gemilerdir. Trabzon limanında da kruvaziyer
gemilerin limana uğradıklarında atıklarını boĢaltacakları hizmetler de sağlanmaktadır. Doğu Karadeniz
bölgesine yönelik artacak olan kruvaziyer gemi seferlerinde ortaya çıkabilecek olan çevre kirliliğine
yol açan atıklar, gürültü ve diğer çevresel sorunların önceden belirlenecek olan çözüm planlarıyla
önüne geçilmesi Türk kruvaziyer turizmi açısından oldukça önemlidir.
(Bu bölüm Alport Trabzon Liman ĠĢletmeciliği Genel Müdür Asistanı Hakan Eskici ile
yapılan görüĢmeden alınmıĢtır).
SONUÇ VE DEĞERLENDĠRME
Günümüzde kruvaziyer turizmi, bir alternatif turizm çeĢidi olarak Türk turizmi içinde hızla
büyüyüp geliĢmektedir. Konu, Trabzon limanı özelinde ele alındığında, aynı doğrultuda sayısal olarak
olmamasına karĢın yıllara göre görülen büyük bir artıĢtan söz edilebilir. Trabzon limanına 2010
yılında 8.601 kruvaziyer turist gelirken, 2014 yılında kruvaziyer yolcu sayısı 16.138 kiĢiye ulaĢmıĢ
olup dört yılda neredeyse iki kat artıĢ gözlenmiĢtir. Trabzon Valiliği’nin yapmıĢ olduğu tahmine göre,
2015 yılında da Trabzon limanı, 20.000 turiste ev sahipliği yapacaktır. Görüldüğü gibi Trabzon ili
581
bir Ģekilde yönetilmesi, tahrip edilmemesi aksine kalitesinin arttırılması gerekmektedir. Fakat ne yazık
ki turizmin çevre üzerinde doğrudan olumsuz etkileri mevcuttur. Su kirliliği, gürültü kirliliği ve trafik
sıkıĢıklığı bu olumsuz etkilerden sadece birkaçıdır. Her turizm çeĢidinin olduğu gibi kruvaziyer
turizminin de çevreye olumsuz etkileri bulunmaktadır. Bir kruvaziyer gemisi, bir dizi atık akımlar
üretir. Ġnsan atıkları, gri su, katı atıklar ve yakıt emisyonları kruvaziyer yolcu gemilerine özgüdür
(Klein 2011: 108).
Giderek artan liman kapasitesi de insanların yaratmıĢ olduğu kirliliğe katkıda bulunur.
Gemilerin artması ve bu gemilerin büyümesi günden güne yolcu sayısı anlamında endiĢe
yaratmaktadır. Yerel halkın aĢırı gürültüyle uğraĢmak zorunda kalması ve bunun gibi diğer problemler
bu büyümeyle iliĢkilidir (Klein 2011: 112).
Kruvaziyerle ilgili çevresel sorunlara bakıldığında, kruvaziyer “YeĢil Aklama Sanatı Olarak”
görülmektedir. YeĢil Aklama, “Çevreye karĢı sorumlu olduğunu gösteren yanıltıcı bir tavırla
toplumsal bir imaj çizmek amacıyla kurumun, müĢterilerini yanlıĢ bilgilendirmesi” olarak
tanımlanmaktadır (Bölgesel Çevre Merkezi REC Türkiye 2011: 14). Diğer bir ifade ile yeĢil aklama,
iĢletmenin müĢterilerinin çevreye karĢı duyarlılığını kullanarak yanıltıcı tutundurma faaliyetlerinde
bulunmasını ifade etmektedir. Klein (2011: 567)’ ye göre burada en büyük çeliĢki, görüntü ve davranıĢ
arasında bulunmaktadır. Kruvaziyer endüstrisi, kendisini çevreye duyarlı olarak tanıtmakta fakat
“neden yolcu gemileri bozulmamıĢ alanları kirletmektedir? Üstelik ziyaretlerinin ve gelirlerinin
sürekliliği bu bozulmamıĢ alanlara bağlıyken?” Ģeklinde eleĢtirilerle sıklıkla karĢı karĢıya kalmaktadır.
Kruvaziyer gemilerin sürekli bir limanda durması gemideki atıklarını boĢaltma imkanı
bulmalarından ötürü deniz kirliliğine fazla neden olmamaktadırlar. Ayrıca bu kruvaziyer gemiler atık
sistemleri açısından ileri teknolojiye sahip donanımlı gemilerdir. Trabzon limanında da kruvaziyer
gemilerin limana uğradıklarında atıklarını boĢaltacakları hizmetler de sağlanmaktadır. Doğu Karadeniz
bölgesine yönelik artacak olan kruvaziyer gemi seferlerinde ortaya çıkabilecek olan çevre kirliliğine
yol açan atıklar, gürültü ve diğer çevresel sorunların önceden belirlenecek olan çözüm planlarıyla
önüne geçilmesi Türk kruvaziyer turizmi açısından oldukça önemlidir.
(Bu bölüm Alport Trabzon Liman ĠĢletmeciliği Genel Müdür Asistanı Hakan Eskici ile
yapılan görüĢmeden alınmıĢtır).
SONUÇ VE DEĞERLENDĠRME
Günümüzde kruvaziyer turizmi, bir alternatif turizm çeĢidi olarak Türk turizmi içinde hızla
büyüyüp geliĢmektedir. Konu, Trabzon limanı özelinde ele alındığında, aynı doğrultuda sayısal olarak
olmamasına karĢın yıllara göre görülen büyük bir artıĢtan söz edilebilir. Trabzon limanına 2010
yılında 8.601 kruvaziyer turist gelirken, 2014 yılında kruvaziyer yolcu sayısı 16.138 kiĢiye ulaĢmıĢ
olup dört yılda neredeyse iki kat artıĢ gözlenmiĢtir. Trabzon Valiliği’nin yapmıĢ olduğu tahmine göre,
2015 yılında da Trabzon limanı, 20.000 turiste ev sahipliği yapacaktır. Görüldüğü gibi Trabzon ili
581
