Page 277 - Stk 2015 Bildiriler E-Kitap
P. 277
Dünyanın en önemli sektörlerinden birisi olan turizm sektöründen ekonomik boyutta daha
fazla yararlanma çabasına bağlı olarak turizm aktivitelerinin çeşitlenmesi ve turizme katılan insan
sayısının artması turistik bölgelerin tahrip olmasına ve bu bölgelerdeki doğal ortamın bozulmasına ve
sosyal ve kültürel açıdan dejenerasyona neden olmaktadır. Bu bozulmayı önleme veya azaltma
düşüncesi turizmde sürdürülebilirlik uygulamalarını gerekli hale getirmektedir. Doğal ve kültürel
kaynakların bir sınırı olduğunu ve aşırı tüketimde zarar göreceğini belirten Aransson (1994),
sürdürülebilir turizmin, turizm sektörünün uygun olmayan bir şekilde gelişerek ev sahibi toplum ve
yöre üzerinde yarattığı, olumsuz doğal ve kültürel etkilere bir cevap olarak ortaya çıktığını
vurgulamaktadır. Turizm sektöründe özellikle doğal kaynakların kullanımında büyük önem taşıyan
sürdürülebilirlik, doğal, tarihi, kültürel kaynakların, temel ekolojik süreçlerin ve biyolojik çeşitliliğin
zarar görmemesi ve korunması anlamına gelmektedir (Demir ve Çevirgen, 2006: 99).
Sürdürülebilir turizm sektörde tüm turizm çeşitlerinin planlama, geliştirme ve
uygulamalarında bir felsefe olarak yer alır (Edgell vd., 2007: 194; Kahraman ve Türkay, 2006: 97). Bu
felsefi yaklaşımı sürdürülebilir turizm tanımlarında da görmek mümkündür.
Hughes(1995:54)sürdürülebilir turizmi “çevresel kaynakların bugünün turistlerinin ihtiyaçlarının ve
zevklerinin karşılanması için kullanılması ve geliştirilmesini aynı zamanda bu kaynakların gelecekteki
turistlerin ve yerel halkın faydaları için korunması” olarak tanımlamaktadır. Tanımdaki “çevresel”
kelimesi fiziksel peyzaj ve insan yapısı tarihi binaları kapsamaktadır. Kahraman ve Türkay (2006: 96)
sürdürülebilir turizmi “turistlerin ve yerel halkın gereksinimlerinin gelecek kuşakların
gereksinimlerinden ödün verilmeden karşılanması” olarak ifade etmektedirler. Dünya Turizm Örgütü
(DTÖ) ise sürdürülebilir turizmi, “ev sahibi ülkenin yaşam kalitesini geliştiren, misafirler için yüksek
kaliteli hizmet tecrübesi sağlayan ve alanların çevre kalitesini arttıran bir turizm biçimi” olarak
tanımlamaktadır (Erdoğan, 2003: 100). Tanımlar incelendiğinde odak noktasının bir turizm
faaliyetinden çok paydaşların turizm faaliyetlerinden etkilenmeleri ve onların beklentilerinin
karşılanmasına vurgu yapıldığı görülmektedir. Bu nedenle sürdürülebilir turizm mevcut bir yapı veya
durumun doğasında olan bir karakteristik değil turizmin başarmak için çabalamak zorunda olduğu bir
amaçtır (Clarke, 1997: 224). Sürdürülebilir turizmin gelişmesinin temel nedenlerini şu şekilde saymak
mümkündür ( Edgell vd., 2007: 194-195; Demir ve Çevirgen, 2006: 115-116):
-Doğal, sosyal ve kültürel kaynakların korunması için sürdürülebilirlik uygulamaları
gereklidir.
-Turizm destinasyonlarının taşıma kapasitesinin aşılmaması için sürdürülebilirlik uygulamaları
gereklidir.
-Bitki ve hayvan türlerinin (Flora ve Fauna ), korunması için sürdürülebilirlik gereklidir.
-Turizmin ekonomik değer yaratma düzeyinin korunması için sürdürülebilirlik gereklidir.
-Turizmin sadece ekonomik boyutuyla değerlendirilmemesi için sürdürülebilirlik gereklidir.
-Turizmin planlı gelişmesi ve uygulanması için sürdürülebilirlik ilkelerine uyulması gereklidir.
263
fazla yararlanma çabasına bağlı olarak turizm aktivitelerinin çeşitlenmesi ve turizme katılan insan
sayısının artması turistik bölgelerin tahrip olmasına ve bu bölgelerdeki doğal ortamın bozulmasına ve
sosyal ve kültürel açıdan dejenerasyona neden olmaktadır. Bu bozulmayı önleme veya azaltma
düşüncesi turizmde sürdürülebilirlik uygulamalarını gerekli hale getirmektedir. Doğal ve kültürel
kaynakların bir sınırı olduğunu ve aşırı tüketimde zarar göreceğini belirten Aransson (1994),
sürdürülebilir turizmin, turizm sektörünün uygun olmayan bir şekilde gelişerek ev sahibi toplum ve
yöre üzerinde yarattığı, olumsuz doğal ve kültürel etkilere bir cevap olarak ortaya çıktığını
vurgulamaktadır. Turizm sektöründe özellikle doğal kaynakların kullanımında büyük önem taşıyan
sürdürülebilirlik, doğal, tarihi, kültürel kaynakların, temel ekolojik süreçlerin ve biyolojik çeşitliliğin
zarar görmemesi ve korunması anlamına gelmektedir (Demir ve Çevirgen, 2006: 99).
Sürdürülebilir turizm sektörde tüm turizm çeşitlerinin planlama, geliştirme ve
uygulamalarında bir felsefe olarak yer alır (Edgell vd., 2007: 194; Kahraman ve Türkay, 2006: 97). Bu
felsefi yaklaşımı sürdürülebilir turizm tanımlarında da görmek mümkündür.
Hughes(1995:54)sürdürülebilir turizmi “çevresel kaynakların bugünün turistlerinin ihtiyaçlarının ve
zevklerinin karşılanması için kullanılması ve geliştirilmesini aynı zamanda bu kaynakların gelecekteki
turistlerin ve yerel halkın faydaları için korunması” olarak tanımlamaktadır. Tanımdaki “çevresel”
kelimesi fiziksel peyzaj ve insan yapısı tarihi binaları kapsamaktadır. Kahraman ve Türkay (2006: 96)
sürdürülebilir turizmi “turistlerin ve yerel halkın gereksinimlerinin gelecek kuşakların
gereksinimlerinden ödün verilmeden karşılanması” olarak ifade etmektedirler. Dünya Turizm Örgütü
(DTÖ) ise sürdürülebilir turizmi, “ev sahibi ülkenin yaşam kalitesini geliştiren, misafirler için yüksek
kaliteli hizmet tecrübesi sağlayan ve alanların çevre kalitesini arttıran bir turizm biçimi” olarak
tanımlamaktadır (Erdoğan, 2003: 100). Tanımlar incelendiğinde odak noktasının bir turizm
faaliyetinden çok paydaşların turizm faaliyetlerinden etkilenmeleri ve onların beklentilerinin
karşılanmasına vurgu yapıldığı görülmektedir. Bu nedenle sürdürülebilir turizm mevcut bir yapı veya
durumun doğasında olan bir karakteristik değil turizmin başarmak için çabalamak zorunda olduğu bir
amaçtır (Clarke, 1997: 224). Sürdürülebilir turizmin gelişmesinin temel nedenlerini şu şekilde saymak
mümkündür ( Edgell vd., 2007: 194-195; Demir ve Çevirgen, 2006: 115-116):
-Doğal, sosyal ve kültürel kaynakların korunması için sürdürülebilirlik uygulamaları
gereklidir.
-Turizm destinasyonlarının taşıma kapasitesinin aşılmaması için sürdürülebilirlik uygulamaları
gereklidir.
-Bitki ve hayvan türlerinin (Flora ve Fauna ), korunması için sürdürülebilirlik gereklidir.
-Turizmin ekonomik değer yaratma düzeyinin korunması için sürdürülebilirlik gereklidir.
-Turizmin sadece ekonomik boyutuyla değerlendirilmemesi için sürdürülebilirlik gereklidir.
-Turizmin planlı gelişmesi ve uygulanması için sürdürülebilirlik ilkelerine uyulması gereklidir.
263