Page 287 - Stk 2015 Bildiriler E-Kitap
P. 287
ellikle destinasyonun ve işletmelerin yönetiminde ve planlamasında, dikkate alınmazsa anlamsız bir
yapıdır (Weaver, 2006: 22).
Sürdürülebilir turizm mi? Yoksa turizmde sürdürülebilirlik mi?’nin kavramsal eleştirisinin
yapıldığı bu çalışmada literatür kısmında sunulan bilgiler doğrultusunda aşağıdaki genel
değerlendirmelerde bulunulabilir.
- Sürdürülebilir turizm bir turizm çeşidi değil sürdürülebilir kalkınma fikrinin turizmde
uygulanmasıdır. Ekoturizm, temiz üretim, çevre yönetimi, ekolojik etiketleme ve turizm taşıma
kapasitesi bu amaçlı temel uygulama fikirleri olarak sayılabilir (Schianetz, Kavanagh ve
Lockington, 2007: 374).
- Sürdürülebilir turizm ile ilgili tanımlar incelendiğinde odak noktasının bir turizm faaliyetinden
çok paydaşların turizm faaliyetlerinden etkilenmeleri ve onların beklentilerinin karşılanmasına
vurgu yapıldığı görülmektedir.
- Sürdürülebilirlik kavramının turizm sektöründe uygulanması turizm-odaklı yaklaşım gösterdiği
için sürdürülebilirlik fikrinin ilkelerinden ayrılmaktadır. Sürdürülebilir kalkınma kavramı
kalkınmaya çok boyutlu sektörel yaklaşıma sahipken, sürdürülebilir turizm tek sektör odaklı
olarak kalkınma yaklaşımına sahiptir.
- Turizmin ilk dönemlerinde kitle turizminin alternatifi olarak sunulan sürdürülebilir turizm
felsefi açıdan tüm turizm çeşitlerinin var oldukları bölgelerde gerçekleştirilmelerinde planlama
aşamasından başlayarak temel bir kriter olarak uygulanmasıdır. Diğer bir ifade ile sürdürülebilir
turizm sürdürülebilir kalkınma ilkelerinin turizmin ihtiyaçları bağlamında transferidir.
- Sürdürülebilir turizm sadece alternatif turizm çeşitlerini tanımlamak için kullanılan bir kavram
değildir. Sürdürülebilir turizm mevcut bir yapı veya durumun doğasında olan bir karakteristik
değil turizmin başarmak için çabalamak zorunda olduğu bir amaçtır (Clarke, 1997: 224).
- Sürdürülebilir turizm kalkınmasının temel konusu, yerel halkın; yaşam standardını yükseltme,
doğal, sosyo-kültürel sermayelerini koruma, fayda ve maliyetlerin dağıtımında iç ve
kuşaklararası eşitliği sağlama, kendi kendine yeterliliklerini koruma ve turistlerin ihtiyaçlarını
karşılama temel kriterlerini sağlarken, doğal, insan yapısı ve sosyo-kültürel kaynakların nasıl
yönetileceği konularının belirlenmesidir (Briassoulis, 2002: 1065).
- Sürdürülebilir turizm felsefesinin geliştirilmesinde anahtar belirleyicilerden birisi destinasyonun
taşıma kapasitesidir. Bu doğrultuda yasa koyucular, planlayıcılar ve yöneticiler sürdürülebilir
turizm gelişmesini başarmak istiyorlarsa mutlaka destinasyonun sınırlarını belirlemeli ve sürekli
olarak ölçmek zorundadırlar (Atherton, 1993: 2).
- Sürdürülebilir kalkınma turizm bağlamında değerlendirildiğinde akademik literatürün son
zamanlarda adeta küçük ölçekli üretim sanayi (cottageindustry) gibi görülmektedir. Bu tanımlar
sürdürülebilir turizmi iki bakış açısıyla ele almaktadır. Bunlardan ilki turizm-odaklı
yaklaşımdır. Yaklaşım turizmi daha kapsamlı sürdürülebilir kalkınma politikalarının elemanı
273
yapıdır (Weaver, 2006: 22).
Sürdürülebilir turizm mi? Yoksa turizmde sürdürülebilirlik mi?’nin kavramsal eleştirisinin
yapıldığı bu çalışmada literatür kısmında sunulan bilgiler doğrultusunda aşağıdaki genel
değerlendirmelerde bulunulabilir.
- Sürdürülebilir turizm bir turizm çeşidi değil sürdürülebilir kalkınma fikrinin turizmde
uygulanmasıdır. Ekoturizm, temiz üretim, çevre yönetimi, ekolojik etiketleme ve turizm taşıma
kapasitesi bu amaçlı temel uygulama fikirleri olarak sayılabilir (Schianetz, Kavanagh ve
Lockington, 2007: 374).
- Sürdürülebilir turizm ile ilgili tanımlar incelendiğinde odak noktasının bir turizm faaliyetinden
çok paydaşların turizm faaliyetlerinden etkilenmeleri ve onların beklentilerinin karşılanmasına
vurgu yapıldığı görülmektedir.
- Sürdürülebilirlik kavramının turizm sektöründe uygulanması turizm-odaklı yaklaşım gösterdiği
için sürdürülebilirlik fikrinin ilkelerinden ayrılmaktadır. Sürdürülebilir kalkınma kavramı
kalkınmaya çok boyutlu sektörel yaklaşıma sahipken, sürdürülebilir turizm tek sektör odaklı
olarak kalkınma yaklaşımına sahiptir.
- Turizmin ilk dönemlerinde kitle turizminin alternatifi olarak sunulan sürdürülebilir turizm
felsefi açıdan tüm turizm çeşitlerinin var oldukları bölgelerde gerçekleştirilmelerinde planlama
aşamasından başlayarak temel bir kriter olarak uygulanmasıdır. Diğer bir ifade ile sürdürülebilir
turizm sürdürülebilir kalkınma ilkelerinin turizmin ihtiyaçları bağlamında transferidir.
- Sürdürülebilir turizm sadece alternatif turizm çeşitlerini tanımlamak için kullanılan bir kavram
değildir. Sürdürülebilir turizm mevcut bir yapı veya durumun doğasında olan bir karakteristik
değil turizmin başarmak için çabalamak zorunda olduğu bir amaçtır (Clarke, 1997: 224).
- Sürdürülebilir turizm kalkınmasının temel konusu, yerel halkın; yaşam standardını yükseltme,
doğal, sosyo-kültürel sermayelerini koruma, fayda ve maliyetlerin dağıtımında iç ve
kuşaklararası eşitliği sağlama, kendi kendine yeterliliklerini koruma ve turistlerin ihtiyaçlarını
karşılama temel kriterlerini sağlarken, doğal, insan yapısı ve sosyo-kültürel kaynakların nasıl
yönetileceği konularının belirlenmesidir (Briassoulis, 2002: 1065).
- Sürdürülebilir turizm felsefesinin geliştirilmesinde anahtar belirleyicilerden birisi destinasyonun
taşıma kapasitesidir. Bu doğrultuda yasa koyucular, planlayıcılar ve yöneticiler sürdürülebilir
turizm gelişmesini başarmak istiyorlarsa mutlaka destinasyonun sınırlarını belirlemeli ve sürekli
olarak ölçmek zorundadırlar (Atherton, 1993: 2).
- Sürdürülebilir kalkınma turizm bağlamında değerlendirildiğinde akademik literatürün son
zamanlarda adeta küçük ölçekli üretim sanayi (cottageindustry) gibi görülmektedir. Bu tanımlar
sürdürülebilir turizmi iki bakış açısıyla ele almaktadır. Bunlardan ilki turizm-odaklı
yaklaşımdır. Yaklaşım turizmi daha kapsamlı sürdürülebilir kalkınma politikalarının elemanı
273