Page 38 - Stk 2015 Bildiriler E-Kitap
P. 38
ildikten sonra, sertifika uygulamalarından en geniş kapsamlısı olan Travelife sertifikasyon
uygulaması içerikleri detaylandırılarak, Türkiye’de uygulanabilirliği yorumlanacaktır.
I.SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİN SAĞLANMASINDA SERTİFİKASYON
UYGULAMALARI
Sertifikasyon özel gereksinimlerle uyumlu olarak bir ürün, süreç, hizmet ya da yönetim
sistemi için üçüncü şahıslar tarafından yazılı olarak bir garanti verilmesi ile ilgili işlemler
bütünüdür (Demir ve Çevirgen, 2006). Bu noktada uygulamaların sistematik olarak
değerlendirilebilmesi için kriterlerin yetkili kurum/kuruluşlarca belirlendiği ve tüm turizm
paydaşlarına yaptırımlar sağlayabilecek sertifikasyon uygulamalarının önemi ortaya çıkmaktadır.
Birçok ürün grubunda olduğu gibi turizm sektöründe de tüketicilerden/turistlerden çevreye duyarlı
turizm faaliyetlerine yönelik talep giderek artmaktadır. Ulusal ve uluslararası mevzuatta turizm
faaliyetlerinin çevreye etkisinin azaltılması yönünde çalışmalar yürütülmekte olup bunun yanında
turizm sektöründe faaliyet gösteren firmalar bu talebi bir pazarlama aracı olarak kullanmak
amacıyla arayış içine girmişlerdir. Bunun sonucu olarak çevre konusunda farkındalığı arttırmak ve
uygulamaları iyileştirmek için gönüllülük esasına dayalı birçok çevresel sertifika programı ortaya
çıkmış, bunlar çevre konusundaki yasa ve yönetmelikleri bütünleyen etkili araçlar olmuşlardır.
(www.unep.org/, 24.03. 2015).
Sertifikasyon, sürdürülebilirliğin sağlanması ve çevrenin korunmasında, turizm
endüstrisinin standartlarının belli noktalara getirilmesi bakımından büyük önem taşımaktadır.
Turizm paydaşları açısından sertifikasyon çevresel değerlere saygılı olunduğunun bir güvencesi
olarak anlaşılmaktadır. Uluslararası, bölgesel veya ulusal turizm sertifikasyon programlarında
gönüllü katılım, logo, yasalara uyumlu olma ve geliştirme, değerlendirme ve kontrol ile üyelik-
katılım ücretleri temel unsurlar olarak kabul görmektedir (Maclaren, 2001:3). Sertifikasyondan
beklenen faydalara ulaşmak için uluslararası alanda tanınması, kabul görmesi, çevresel yasalarla
desteklenmesi ve uyumlu olması, değerlendirme ve kontrol sürecinin sürekli yapılması son derece
önemlidir (Buckley, 2002:188). Dünya’da kurumsal sosyal sorumluluk ve sürdürülebilir turizm
konusunda tanınan uluslararası standartlara uymayı arzu eden turizm paydaşları için geliştirilmiş
değişik sertifika örnekleri bulunmaktadır. Turizm endüstrisinde sertifikalandırma ya da etiket
şeklinde adlandırılan, farklı isimlerde ve farklı coğrafyalarda kullanıma sunulan, yeni bir pazar
olarak karşımıza çıkan sertifikalandırma süreci sürdürülebilirlik kavramı içinde kendine geniş yer
bulan bir kavramdır. Avrupa Birliği ve ABD genelinde kullanılan kitle turizmine ait paydaşlardan
alternatif turizme kadar farklı turizm olgularında standartların ortaya konması hedefiyle, turizm
işletmelerinde sertifikalandırmaya gidilen bu çalışmalar gönüllük esasıyla yola çıkılıp profesyonel
anlamda farkındalık yaratan yeni bir pazar haline de gelmiştir. Turizm sektöründe uygulanması
1990’lı yıllara kadar uzanan etiketleme (sertifikasyon) programlarının amacı; sektörün negatif
24
uygulaması içerikleri detaylandırılarak, Türkiye’de uygulanabilirliği yorumlanacaktır.
I.SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİN SAĞLANMASINDA SERTİFİKASYON
UYGULAMALARI
Sertifikasyon özel gereksinimlerle uyumlu olarak bir ürün, süreç, hizmet ya da yönetim
sistemi için üçüncü şahıslar tarafından yazılı olarak bir garanti verilmesi ile ilgili işlemler
bütünüdür (Demir ve Çevirgen, 2006). Bu noktada uygulamaların sistematik olarak
değerlendirilebilmesi için kriterlerin yetkili kurum/kuruluşlarca belirlendiği ve tüm turizm
paydaşlarına yaptırımlar sağlayabilecek sertifikasyon uygulamalarının önemi ortaya çıkmaktadır.
Birçok ürün grubunda olduğu gibi turizm sektöründe de tüketicilerden/turistlerden çevreye duyarlı
turizm faaliyetlerine yönelik talep giderek artmaktadır. Ulusal ve uluslararası mevzuatta turizm
faaliyetlerinin çevreye etkisinin azaltılması yönünde çalışmalar yürütülmekte olup bunun yanında
turizm sektöründe faaliyet gösteren firmalar bu talebi bir pazarlama aracı olarak kullanmak
amacıyla arayış içine girmişlerdir. Bunun sonucu olarak çevre konusunda farkındalığı arttırmak ve
uygulamaları iyileştirmek için gönüllülük esasına dayalı birçok çevresel sertifika programı ortaya
çıkmış, bunlar çevre konusundaki yasa ve yönetmelikleri bütünleyen etkili araçlar olmuşlardır.
(www.unep.org/, 24.03. 2015).
Sertifikasyon, sürdürülebilirliğin sağlanması ve çevrenin korunmasında, turizm
endüstrisinin standartlarının belli noktalara getirilmesi bakımından büyük önem taşımaktadır.
Turizm paydaşları açısından sertifikasyon çevresel değerlere saygılı olunduğunun bir güvencesi
olarak anlaşılmaktadır. Uluslararası, bölgesel veya ulusal turizm sertifikasyon programlarında
gönüllü katılım, logo, yasalara uyumlu olma ve geliştirme, değerlendirme ve kontrol ile üyelik-
katılım ücretleri temel unsurlar olarak kabul görmektedir (Maclaren, 2001:3). Sertifikasyondan
beklenen faydalara ulaşmak için uluslararası alanda tanınması, kabul görmesi, çevresel yasalarla
desteklenmesi ve uyumlu olması, değerlendirme ve kontrol sürecinin sürekli yapılması son derece
önemlidir (Buckley, 2002:188). Dünya’da kurumsal sosyal sorumluluk ve sürdürülebilir turizm
konusunda tanınan uluslararası standartlara uymayı arzu eden turizm paydaşları için geliştirilmiş
değişik sertifika örnekleri bulunmaktadır. Turizm endüstrisinde sertifikalandırma ya da etiket
şeklinde adlandırılan, farklı isimlerde ve farklı coğrafyalarda kullanıma sunulan, yeni bir pazar
olarak karşımıza çıkan sertifikalandırma süreci sürdürülebilirlik kavramı içinde kendine geniş yer
bulan bir kavramdır. Avrupa Birliği ve ABD genelinde kullanılan kitle turizmine ait paydaşlardan
alternatif turizme kadar farklı turizm olgularında standartların ortaya konması hedefiyle, turizm
işletmelerinde sertifikalandırmaya gidilen bu çalışmalar gönüllük esasıyla yola çıkılıp profesyonel
anlamda farkındalık yaratan yeni bir pazar haline de gelmiştir. Turizm sektöründe uygulanması
1990’lı yıllara kadar uzanan etiketleme (sertifikasyon) programlarının amacı; sektörün negatif
24
