Page 569 - Stk 2015 Bildiriler E-Kitap
P. 569
RĠġ
YamaçparaĢütü, birkaç yenilikçi havacının, 1980'li yılların baĢlarında, serbest paraĢütlerle
yamaçlardan koĢarak kalkmalarıyla baĢlayan bir spor çeĢidi olarak ortaya çıkmıĢtır. Zamanla
paraĢütlerin aerodinamik yapılarının geliĢtirilmesiyle birlikte performansları yükseltilmiĢ ve serbest
paraĢütlerden farklı olarak; aynı planör, yelken, kanat gibi amacı uçuĢ olan bir alet haline getirilmiĢtir.
Dünyanın belirli noktalarında uygun uygulama imkânının bulunduğu yamaçparaĢütü
destinasyonlarının biri de Muğla ilinin Fethiye ilçesinde yer alan 1975 metre yükseklikteki
Babadağ’dır (Hazar, 2007: 147). Türkiye'de yamaçparaĢütü aktivitesi yapılabilen yerlerden bazıları;
Denizli-Pamukkale, Kaklık, Çökelez, Honaz; Adana-Kabasakal; Ankara-GölbaĢı, Eymir; Antalya-
Akçalı, KaĢ; Bursa-Uludağ; Çankırı-Ilgaz'dır.
Ülkemizde yamaçparaĢütü Sporu 1990 baĢlarında Fethiye Ölüdeniz bölgesindeki
Babadağ’ının yabancı pilotlar tarafından keĢfedilmesi ile tanınmıĢ, ilk olarak üniversite kulüplerinde
aktif olarak baĢlamıĢtır (www.kultur.gov.tr, 2015). Termik noktalarının zengin ve yaygın olması,
atlayıĢtan sonra daha da yükselerek deniz üzerinde uçabilme özelliği, çevredeki bitki örtüsünün
zenginliği, doyumsuz güzellikteki Ölüdeniz manzarası Babadağ’ı popüler bir yamaçparaĢütü merkezi
haline getirmektedir (Hazar, 2007: 147). Bu nedenle Fethiye'de yamaçparaĢütü yapan turist sayısı her
yıl artıĢ göstermektedir.
Bu çalıĢmada Babadağ'ın rekabetçiliğini ortaya çıkarmak amaçlanmıĢtır. YamaçparaĢütü
rekabetçilik analizi Fethiye'de yer alan ilgili kurumlar ile görüĢmeler yapılarak hazırlanmıĢtır.
ELMAS MODELĠ
Her geçen gün değiĢen rekabet Ģartları ve Ģiddeti ile küreselleĢmenin etkisi, bir ulusun rekabet
üstünlüğünün incelenebilmesi noktasında yeni yöntemlerin uygulanması gerekliliğini ortaya çıkarmıĢ
olup, bu konuda en geniĢ açılımı ise Michael. E. Porter yapmıĢtır (Koç ve Özbozkurt, 2014: 87).
Porter Elmas Modeli teorisi meĢhur Harvard ĠĢletme Fakültesi Profesörü Michael E. Porter tarafından
geliĢtirilmiĢtir (Fang, 2014: 480). Porter’ın 6 bölümden oluĢan Elmas Modeli bir ulusun belli bir
endüstride kavramsal olarak nasıl baĢarılı olacağını belirler (Lin ve Juan, 2010: 1260). Porter’ın 1990
yılında yayınladığı Ulusların Rekabet Avantajı adlı kitabında neden bazı ülkeler diğer ülkelere göre
daha rekabetçidir sorusuna cevap verebilmek için Elmas Modeli olarak adlandırılan bir model
oluĢturmuĢtur (Bulu, vd., 2007: 315). Bir ülkenin belirli bir endüstride uluslararası baĢarı elde etmesi;
yerel firmaların rekabet ettiği ortamı biçimlendiren, rekabetçi üstünlük yaratılmasını etkileyen ve
baĢarının sürdürülebilir kılınması için ilgili tüm alanlarda geliĢme sağlanması gereken dört genel
hususa bağlıdır (Porter, 1990: 4 14, Porter, 2004: 22). Porter bir kuruluĢun rekabet avantajı yaratması
ve sürdürebilmesinde geniĢ kapsamlı stratejileri tanımlamak için maliyet avantajı, farklılık avantajı ve
dar yada geniĢ pazar odağını kullanmıĢtır (Gürpınar ve Sandıkçı, 2007: 110).
555
YamaçparaĢütü, birkaç yenilikçi havacının, 1980'li yılların baĢlarında, serbest paraĢütlerle
yamaçlardan koĢarak kalkmalarıyla baĢlayan bir spor çeĢidi olarak ortaya çıkmıĢtır. Zamanla
paraĢütlerin aerodinamik yapılarının geliĢtirilmesiyle birlikte performansları yükseltilmiĢ ve serbest
paraĢütlerden farklı olarak; aynı planör, yelken, kanat gibi amacı uçuĢ olan bir alet haline getirilmiĢtir.
Dünyanın belirli noktalarında uygun uygulama imkânının bulunduğu yamaçparaĢütü
destinasyonlarının biri de Muğla ilinin Fethiye ilçesinde yer alan 1975 metre yükseklikteki
Babadağ’dır (Hazar, 2007: 147). Türkiye'de yamaçparaĢütü aktivitesi yapılabilen yerlerden bazıları;
Denizli-Pamukkale, Kaklık, Çökelez, Honaz; Adana-Kabasakal; Ankara-GölbaĢı, Eymir; Antalya-
Akçalı, KaĢ; Bursa-Uludağ; Çankırı-Ilgaz'dır.
Ülkemizde yamaçparaĢütü Sporu 1990 baĢlarında Fethiye Ölüdeniz bölgesindeki
Babadağ’ının yabancı pilotlar tarafından keĢfedilmesi ile tanınmıĢ, ilk olarak üniversite kulüplerinde
aktif olarak baĢlamıĢtır (www.kultur.gov.tr, 2015). Termik noktalarının zengin ve yaygın olması,
atlayıĢtan sonra daha da yükselerek deniz üzerinde uçabilme özelliği, çevredeki bitki örtüsünün
zenginliği, doyumsuz güzellikteki Ölüdeniz manzarası Babadağ’ı popüler bir yamaçparaĢütü merkezi
haline getirmektedir (Hazar, 2007: 147). Bu nedenle Fethiye'de yamaçparaĢütü yapan turist sayısı her
yıl artıĢ göstermektedir.
Bu çalıĢmada Babadağ'ın rekabetçiliğini ortaya çıkarmak amaçlanmıĢtır. YamaçparaĢütü
rekabetçilik analizi Fethiye'de yer alan ilgili kurumlar ile görüĢmeler yapılarak hazırlanmıĢtır.
ELMAS MODELĠ
Her geçen gün değiĢen rekabet Ģartları ve Ģiddeti ile küreselleĢmenin etkisi, bir ulusun rekabet
üstünlüğünün incelenebilmesi noktasında yeni yöntemlerin uygulanması gerekliliğini ortaya çıkarmıĢ
olup, bu konuda en geniĢ açılımı ise Michael. E. Porter yapmıĢtır (Koç ve Özbozkurt, 2014: 87).
Porter Elmas Modeli teorisi meĢhur Harvard ĠĢletme Fakültesi Profesörü Michael E. Porter tarafından
geliĢtirilmiĢtir (Fang, 2014: 480). Porter’ın 6 bölümden oluĢan Elmas Modeli bir ulusun belli bir
endüstride kavramsal olarak nasıl baĢarılı olacağını belirler (Lin ve Juan, 2010: 1260). Porter’ın 1990
yılında yayınladığı Ulusların Rekabet Avantajı adlı kitabında neden bazı ülkeler diğer ülkelere göre
daha rekabetçidir sorusuna cevap verebilmek için Elmas Modeli olarak adlandırılan bir model
oluĢturmuĢtur (Bulu, vd., 2007: 315). Bir ülkenin belirli bir endüstride uluslararası baĢarı elde etmesi;
yerel firmaların rekabet ettiği ortamı biçimlendiren, rekabetçi üstünlük yaratılmasını etkileyen ve
baĢarının sürdürülebilir kılınması için ilgili tüm alanlarda geliĢme sağlanması gereken dört genel
hususa bağlıdır (Porter, 1990: 4 14, Porter, 2004: 22). Porter bir kuruluĢun rekabet avantajı yaratması
ve sürdürebilmesinde geniĢ kapsamlı stratejileri tanımlamak için maliyet avantajı, farklılık avantajı ve
dar yada geniĢ pazar odağını kullanmıĢtır (Gürpınar ve Sandıkçı, 2007: 110).
555
