Page 665 - Stk 2015 Bildiriler E-Kitap
P. 665
rkiye’nin çeĢitli bölgelerinden milyonlarca ziyaretçiyi ağırlamaktadır. Aynı zamanda önemli oranda
mevsimlik ve sürekli istihdam olanağı sağlamaktadır. Yaz aylarında ziyaretçi ve istihdam amaçlı
oluĢan bu yoğunluk bölgenin aĢırı kullanılmasına ve yıpranmasına neden olmaktadır. Örneğin;
motorlu araçların oluĢturduğu çevre, hava ve gürültü kirliliği, binlerce insanın oluĢturduğu atıklar,
verimli enerji kullanımına geçmeyen iĢletmelerin oluĢturduğu enerji kaybı, hizmet kalitesinde görülen
düĢüĢler gibi olumsuzlar hem doğayı, hem yerel yönetimi, hem yerel halkı, hem de ziyaretçileri
olumsuz etkilemekte, genel memnuniyet düzeylerini düĢürmektedir. Antalya’da ölü sezonda yapılan
bir araĢtırmada beĢ yıldızlı otel iĢletmelerinde düĢük sezonda konaklayan müĢterilerin otel
hizmetlerinden memnuniyet düzeylerinin de düĢük olduğu tespit edilmiĢtir (Bulgan ve Soybalı, 2011:
3595).
Bölgede olumsuzluklara rağmen hızla artan yeĢil tüketici hareketi ve sürdürülebilirlik
anlayıĢının getirdiği potansiyel karlılık ve duyarlılıkta gittikçe artmaktadır. Bu da turizmde
sürdürülebilirliğe olan inancı olumlu etkilemektedir. Antalya bölgesindeki 106 otel yeĢil yıldıza sahip
tesis bulunmaktadır (Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2015). Tüketicilerin taleplerinde yeĢil yıldızlı
otelleri tercih etmeleri, otellerin karlılık ve çevre duyarlılığının artması mevsimselliğin olumsuz
etkilerinin azaltılmasında etki göstermektedir. YeĢil yıldız almadan öncesine kıyasla, yeĢil yıldıza
sahip iĢletmelerin müĢterilerinin beklentilerini karĢılama oranında %10, müĢterilerin iĢletmeden
memnuniyet oranlarında ise %20 oranında artıĢ gözlemlenmiĢtir (Soybalı, Baytok ve HotamıĢlı, 2013:
756). Yüksek sezonda aĢırı kullanım çevrenin (kıt kaynakların), kültürel değerlerin, doğal güzelliklerin
zamanla aĢınmasına, tükenmesine neden olmaktadır. Örneğin, Antalya-Manavgat Köprülü Kanyonda
yaz aylarında rafting amaçlı yoğun bir kullanım vardır. Genellikle Haziran ve Eylül aylarında yoğun
Ģekilde kullanımı kanyonun doğal güzelliğinin bozulmasına (kanyon boyunca kurulan restoran
iĢletmeleri, derme çatma yapılan yiyecek içecek alanları), doğanın giderek yok olmasına ve görüntü
kirliliğine zemin hazırlamaktadır. Yoğun kullanımın belli aylara yığılması ile oluĢan mevsimsellik
olumsuzlukları getirirken, mevsimselliğin bazı olumlu yanları da bulunmaktadır. Mevsimselliğin
yaĢanması ile doğanın kullanılmadığı veya daha az kullanıldığı aylarda doğa kendisini yenileyebilme
fırsatı bulmaktadır. Yine farklı bir açıdan mevsimselliğin yaĢandığı yoğun aylarda ailelerini
göremeyecek kadar yoğun çalıĢanlar, talebin düĢük olduğu aylarda bir süreliğine ücretsiz izin (1-2 ay)
verilmesi ile aileleriyle vakit geçirebilmelerine imkân sağlamaktadır. Ölü sezon iĢletmelerde ve
bölgenin alt ve üstyapı olanaklarında ortaya çıkan eksikliklerin giderilmesi veya bakıma alınması ve
iyileĢtirilmesi çalıĢmalarına da fırsat sağlamaktadır.
Yoğunluğun yaĢandığı aylardaki talebi en üst düzeyde karĢılayabilme amacıyla yatak sayısını
arttırma amaçlı olarak kıyı Ģeridi beton binalarla doldurulmaktadır. ÇalıĢkan ve Tosun’a (2013: 1285)
göre; küçük alanlara (Alanya, Kemer, Side) gibi çok katlı binaların dikilmesi bölge halkını
düĢündürmektedir. Antalya bölgesinde mevsimselliğin etkisi ile yoğun sezonda bölge halkının
yaĢadığı bir baĢka sıkıntıda kalabalıklaĢmaya bağlı suç oranının artmasıdır. Kamera ve güvenlik
651
mevsimlik ve sürekli istihdam olanağı sağlamaktadır. Yaz aylarında ziyaretçi ve istihdam amaçlı
oluĢan bu yoğunluk bölgenin aĢırı kullanılmasına ve yıpranmasına neden olmaktadır. Örneğin;
motorlu araçların oluĢturduğu çevre, hava ve gürültü kirliliği, binlerce insanın oluĢturduğu atıklar,
verimli enerji kullanımına geçmeyen iĢletmelerin oluĢturduğu enerji kaybı, hizmet kalitesinde görülen
düĢüĢler gibi olumsuzlar hem doğayı, hem yerel yönetimi, hem yerel halkı, hem de ziyaretçileri
olumsuz etkilemekte, genel memnuniyet düzeylerini düĢürmektedir. Antalya’da ölü sezonda yapılan
bir araĢtırmada beĢ yıldızlı otel iĢletmelerinde düĢük sezonda konaklayan müĢterilerin otel
hizmetlerinden memnuniyet düzeylerinin de düĢük olduğu tespit edilmiĢtir (Bulgan ve Soybalı, 2011:
3595).
Bölgede olumsuzluklara rağmen hızla artan yeĢil tüketici hareketi ve sürdürülebilirlik
anlayıĢının getirdiği potansiyel karlılık ve duyarlılıkta gittikçe artmaktadır. Bu da turizmde
sürdürülebilirliğe olan inancı olumlu etkilemektedir. Antalya bölgesindeki 106 otel yeĢil yıldıza sahip
tesis bulunmaktadır (Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2015). Tüketicilerin taleplerinde yeĢil yıldızlı
otelleri tercih etmeleri, otellerin karlılık ve çevre duyarlılığının artması mevsimselliğin olumsuz
etkilerinin azaltılmasında etki göstermektedir. YeĢil yıldız almadan öncesine kıyasla, yeĢil yıldıza
sahip iĢletmelerin müĢterilerinin beklentilerini karĢılama oranında %10, müĢterilerin iĢletmeden
memnuniyet oranlarında ise %20 oranında artıĢ gözlemlenmiĢtir (Soybalı, Baytok ve HotamıĢlı, 2013:
756). Yüksek sezonda aĢırı kullanım çevrenin (kıt kaynakların), kültürel değerlerin, doğal güzelliklerin
zamanla aĢınmasına, tükenmesine neden olmaktadır. Örneğin, Antalya-Manavgat Köprülü Kanyonda
yaz aylarında rafting amaçlı yoğun bir kullanım vardır. Genellikle Haziran ve Eylül aylarında yoğun
Ģekilde kullanımı kanyonun doğal güzelliğinin bozulmasına (kanyon boyunca kurulan restoran
iĢletmeleri, derme çatma yapılan yiyecek içecek alanları), doğanın giderek yok olmasına ve görüntü
kirliliğine zemin hazırlamaktadır. Yoğun kullanımın belli aylara yığılması ile oluĢan mevsimsellik
olumsuzlukları getirirken, mevsimselliğin bazı olumlu yanları da bulunmaktadır. Mevsimselliğin
yaĢanması ile doğanın kullanılmadığı veya daha az kullanıldığı aylarda doğa kendisini yenileyebilme
fırsatı bulmaktadır. Yine farklı bir açıdan mevsimselliğin yaĢandığı yoğun aylarda ailelerini
göremeyecek kadar yoğun çalıĢanlar, talebin düĢük olduğu aylarda bir süreliğine ücretsiz izin (1-2 ay)
verilmesi ile aileleriyle vakit geçirebilmelerine imkân sağlamaktadır. Ölü sezon iĢletmelerde ve
bölgenin alt ve üstyapı olanaklarında ortaya çıkan eksikliklerin giderilmesi veya bakıma alınması ve
iyileĢtirilmesi çalıĢmalarına da fırsat sağlamaktadır.
Yoğunluğun yaĢandığı aylardaki talebi en üst düzeyde karĢılayabilme amacıyla yatak sayısını
arttırma amaçlı olarak kıyı Ģeridi beton binalarla doldurulmaktadır. ÇalıĢkan ve Tosun’a (2013: 1285)
göre; küçük alanlara (Alanya, Kemer, Side) gibi çok katlı binaların dikilmesi bölge halkını
düĢündürmektedir. Antalya bölgesinde mevsimselliğin etkisi ile yoğun sezonda bölge halkının
yaĢadığı bir baĢka sıkıntıda kalabalıklaĢmaya bağlı suç oranının artmasıdır. Kamera ve güvenlik
651
