Page 660 - Stk 2015 Bildiriler E-Kitap
P. 660
RİŞ
Dünyada hızla geliĢen sektörlerin baĢında turizm sektörü gelmektedir. Türkiye’de de turizm
sektörünün önemi artmakta ve günden güne turizm daha da geliĢmektedir. Bu geliĢmeler Türkiye’ye
önemli ekonomik faydalar sağlamaktadır. Ancak geliĢmeler bazı sorunları da beraberinde
getirmektedir. Bu sorunların baĢında da genel olarak talebin yaz mevsiminde yoğunluk kazanması ve
diğer mevsimlerde azalması sonucu ortaya çıkan mevsimsellik gelmektedir.
Sarı ve Yabancı’nın (2013: 416) ifade ettiği gibi, turizmde mevsimsellik, ekonomik, ekolojik
ve sosyokültürel açıdan oldukça önemli sonuçlar doğurmaktadır. Kılıç vd.’ne (2013: 974) göre ise;
turizm sektöründe mevsimsellik çok sayıda etkene bağlı olarak geliĢmekte ve yarattığı sonuçlar da
turistik destinasyonlara göre çeĢitlilik göstermektedir. Ancak genel olarak incelendiğinde ülke
ekonomisinin büyük bir bölümü turizm sektörüne dayalı olan bir ülkede mevsimselliğin olumsuz
sonuçları turizm iĢletmeleri, sektör çalıĢanları, yerel halk, ziyaretçiler, destinasyonun kültürel değerleri
ve destinasyon ekolojisi (doğal çevre) üzerinde yoğunlaĢmaktadır. Mevsimsellik turizm gelirlerinde
yarattığı dalgalanmaların yanı sıra mevsimlik istihdam gibi sektörün ve bölge ekonomisinin geliĢimini
ciddi bir biçimde etkileyebilecek sonuçlar da yaratmaktadır. Ayrıca yıllın belli dönemlerinde aĢırı
kullanım doğanın ve kültürel değerlerin yıpranmasına neden olmaktadır ve buna bağlı olarak turizm
kaynaklarının sürdürülebilirlikleri olumsuz yönde etkilenmektedir. Doğal ve kültürel kaynakların bir
sınırının olması ve bunların aĢırı tüketilmesi geriye dönülemeyecek zararlara sebep olabilmektedir.
Belli dönemlerde talebin artması ve arz noktalarının hızla tüketilmesi, belli dönemlerde ise talebin
düĢük seviyede olması hem sürdürülebilirliği hem de ev sahibi olan toplumu olumsuz yönde
etkilemektedir.
Antalya bölgesindeki turizm talebini oluĢturan nedenlerden biri de deniz, kum, güneĢ
üçlüsüdür. Bu üçlü en çok yaz aylarında tercih edilmektedir. Bu da yaz aylarının yoğun geçmesine
neden olurken, diğer aylarda da önemli düĢüĢler yaĢanması bölgede mevsimsellik sorununu ortaya
çıkarmıĢtır. Bu durum bir açıdan Antalya’ ya ekonomik olarak olumlu katkılar sağlarken, Antalya’nın
bu dönemde aĢırı kullanımı, çevre, altyapı, ulaĢım, kültürel ve diğer çekicilikler, turizm iĢletmeleri,
esnaflar, tedarikçiler, yerel halk, yerel yönetimler, turizm sektöründe çalıĢanlar ve ziyaretçiler olumsuz
etkilenmektedirler. Bu aĢırı kullanım karĢısında zaman ve mekânda arz kaynaklarının dengeli
kullanımını ve gelecek nesillere en iyi Ģekilde taĢınmasını amaçlayan sürdürülebilir turizm kavramı
özellikle son yıllarda oldukça etkin çalıĢmalara ortam sağlamıĢtır. Sürdürülebilirlik, turizm
kaynaklarının ekonomik devamlılığı sağlamak Ģartı ile verimli ve gerektiği gibi kullanımını gündeme
yerleĢmiĢtir (Sarı ve Yabancı, 2013:416).
Turizmin sürdürülebilirliği için mevsimsellik ve sürdürülebilirlik birlikte ele alınmalıdır ve en
iyi çözüm yolları bulunmaya çalıĢılmalıdır. Bu bağlamda, araĢtırma kapsamında, mevsimsellik ve
sürdürülebilirlik kavramları irdelenmiĢ, iki kavram arasındaki iliĢki açıklanmaya çalıĢılmıĢtır.
646
Dünyada hızla geliĢen sektörlerin baĢında turizm sektörü gelmektedir. Türkiye’de de turizm
sektörünün önemi artmakta ve günden güne turizm daha da geliĢmektedir. Bu geliĢmeler Türkiye’ye
önemli ekonomik faydalar sağlamaktadır. Ancak geliĢmeler bazı sorunları da beraberinde
getirmektedir. Bu sorunların baĢında da genel olarak talebin yaz mevsiminde yoğunluk kazanması ve
diğer mevsimlerde azalması sonucu ortaya çıkan mevsimsellik gelmektedir.
Sarı ve Yabancı’nın (2013: 416) ifade ettiği gibi, turizmde mevsimsellik, ekonomik, ekolojik
ve sosyokültürel açıdan oldukça önemli sonuçlar doğurmaktadır. Kılıç vd.’ne (2013: 974) göre ise;
turizm sektöründe mevsimsellik çok sayıda etkene bağlı olarak geliĢmekte ve yarattığı sonuçlar da
turistik destinasyonlara göre çeĢitlilik göstermektedir. Ancak genel olarak incelendiğinde ülke
ekonomisinin büyük bir bölümü turizm sektörüne dayalı olan bir ülkede mevsimselliğin olumsuz
sonuçları turizm iĢletmeleri, sektör çalıĢanları, yerel halk, ziyaretçiler, destinasyonun kültürel değerleri
ve destinasyon ekolojisi (doğal çevre) üzerinde yoğunlaĢmaktadır. Mevsimsellik turizm gelirlerinde
yarattığı dalgalanmaların yanı sıra mevsimlik istihdam gibi sektörün ve bölge ekonomisinin geliĢimini
ciddi bir biçimde etkileyebilecek sonuçlar da yaratmaktadır. Ayrıca yıllın belli dönemlerinde aĢırı
kullanım doğanın ve kültürel değerlerin yıpranmasına neden olmaktadır ve buna bağlı olarak turizm
kaynaklarının sürdürülebilirlikleri olumsuz yönde etkilenmektedir. Doğal ve kültürel kaynakların bir
sınırının olması ve bunların aĢırı tüketilmesi geriye dönülemeyecek zararlara sebep olabilmektedir.
Belli dönemlerde talebin artması ve arz noktalarının hızla tüketilmesi, belli dönemlerde ise talebin
düĢük seviyede olması hem sürdürülebilirliği hem de ev sahibi olan toplumu olumsuz yönde
etkilemektedir.
Antalya bölgesindeki turizm talebini oluĢturan nedenlerden biri de deniz, kum, güneĢ
üçlüsüdür. Bu üçlü en çok yaz aylarında tercih edilmektedir. Bu da yaz aylarının yoğun geçmesine
neden olurken, diğer aylarda da önemli düĢüĢler yaĢanması bölgede mevsimsellik sorununu ortaya
çıkarmıĢtır. Bu durum bir açıdan Antalya’ ya ekonomik olarak olumlu katkılar sağlarken, Antalya’nın
bu dönemde aĢırı kullanımı, çevre, altyapı, ulaĢım, kültürel ve diğer çekicilikler, turizm iĢletmeleri,
esnaflar, tedarikçiler, yerel halk, yerel yönetimler, turizm sektöründe çalıĢanlar ve ziyaretçiler olumsuz
etkilenmektedirler. Bu aĢırı kullanım karĢısında zaman ve mekânda arz kaynaklarının dengeli
kullanımını ve gelecek nesillere en iyi Ģekilde taĢınmasını amaçlayan sürdürülebilir turizm kavramı
özellikle son yıllarda oldukça etkin çalıĢmalara ortam sağlamıĢtır. Sürdürülebilirlik, turizm
kaynaklarının ekonomik devamlılığı sağlamak Ģartı ile verimli ve gerektiği gibi kullanımını gündeme
yerleĢmiĢtir (Sarı ve Yabancı, 2013:416).
Turizmin sürdürülebilirliği için mevsimsellik ve sürdürülebilirlik birlikte ele alınmalıdır ve en
iyi çözüm yolları bulunmaya çalıĢılmalıdır. Bu bağlamda, araĢtırma kapsamında, mevsimsellik ve
sürdürülebilirlik kavramları irdelenmiĢ, iki kavram arasındaki iliĢki açıklanmaya çalıĢılmıĢtır.
646
