Page 655 - Stk 2015 Bildiriler E-Kitap
P. 655
Yerel çiftçileri ve yerel ekonomi akışını destekler,
İstihdam yaratılmasını sağlar,
Turizm ve bölge dinamikleri arasındaki ekonomik ilişkiyi güçlendirir,
Yöresel tarım ve yiyecek sektörlerini güçlendirir,
Yöresel markaları ve ürünlerin tanıtımını sağlar.
II.B. Yöresel Yiyecekler ve Sosyo-Kültürel Sürdürülebilirlik
Küreselleşme etkisiyle ortaya çıkan benzeşim-merkezli eğitimler, standartlaşma, eşbiçimlilik,
homojenlik gibi kavramları ön plana çıkmasına neden olarak yerel ve yerelleşme gibi kavramları göz
ardı etmiştir. Hazır yiyecekler, küresel fast food işletmeleri ve hızlı yaşam biçimin in dünyada
genelinde egemenliğini sürdürmesi küreselleşmenin sosyo-kültürel sonuçları olarak görülebilir.
Bununla birlikte “yeni turist” olarak isimlendirilen, gerçek ve otantik tecrübeler arayan turistlerin,
yerel değerlere artan ilgisi ve talebi bulunduğu günümüz turizm pazarının kaçınılmaz bir gerçeği
olarak karşımıza çıkmaktadır (Yurtseven ve Kaya, 2011: 265).
Belirli bir bölge özgü yiyecekler o bölgenin soyut kültürel değerlerinin somut olarak ortaya
çıkmış biçimidir. Diğer taraftan üretim şekilleri, kullanılan malzemeler, sunuş ve yeniliş biçimleriyle
yöresel yiyeceklere toplumlarda pek çok sosyolojik ilişkiyi içinde barındırmaktadır. Nitekim
literatürde yöresel yiyeceklere ilişkin yapılan araştırmalar, bölgelerin kültürel sürdürülebilirliğinin
sağlanmasında (Schlüter, 2012: 96), ulusal ve yöresel kimliği yansıtmada ve güçlendirmede (Rand vd,
2003: 97), ailede ve toplumsal ilişkilerde düzenleyici rolü olduğunu (Beardsworth ve Keil, 2011: 150)
gösteren çeşitli çalışmalar bulunmaktadır.
Daha çok küçük ve orta ölçekli çiftliklerde ya da işletmelerde üretilen yöresel ürünler
toplumların yer, kültür, kimlik ve tarih bilincinin oluşmasına neden olmaktadır. Dolayısıyla üreticiden
nihai tüketiciye ulaşana kadar yöresel yiyeceklerin toplumların sosyo-kültürel gelişimi üzerinde
olumlu etkilere sahip olabilmektedir. Yöresel yiyecek sistemleri, işbirlikleri ve iş paylaşımı vasıtasıyla
belirli bir toplumdaki insanlar ve gruplar arasında çeşitli bağlar yaratarak üretici ve tüketicileri
birbirlerine yakınlaştırmaktadır (Yurtseven vd. 2010: 59). Yöresel yiyeceklerin bu işlevleri sosyal ve
kültürel değerlerin korunarak gelecek nesillere aktarılmasına ve turistlerin bölgenin öz kültürünü
yaşamasına olanak tanımaktadır.
II.C. Yöresel Yiyecekler ve Çevresel Sürdürülebilirlik
Küresel kimliğe sahip kitle turizmi ve konvansiyonel tarım uygulamaları çevresel sorunlara
ilişkin birçok tartışmayı beraberinde getirmektedir. Özellikle geleneksel tarım uygulamalarından
konvansiyonel tarıma geçişle başlayan olağanüstü değişim hammadde ve ürünlerin dolaşımında ülke
ve coğrafi sınırları tanımayan, yeni ekonomik sınırlar inşa etmiştir. Mevsimlik ürün tanımlamasını
ortadan kaldıran bu uygulamalar sonucunda her mevsimde, her ürüne ulaşılabilme oldukça
641
İstihdam yaratılmasını sağlar,
Turizm ve bölge dinamikleri arasındaki ekonomik ilişkiyi güçlendirir,
Yöresel tarım ve yiyecek sektörlerini güçlendirir,
Yöresel markaları ve ürünlerin tanıtımını sağlar.
II.B. Yöresel Yiyecekler ve Sosyo-Kültürel Sürdürülebilirlik
Küreselleşme etkisiyle ortaya çıkan benzeşim-merkezli eğitimler, standartlaşma, eşbiçimlilik,
homojenlik gibi kavramları ön plana çıkmasına neden olarak yerel ve yerelleşme gibi kavramları göz
ardı etmiştir. Hazır yiyecekler, küresel fast food işletmeleri ve hızlı yaşam biçimin in dünyada
genelinde egemenliğini sürdürmesi küreselleşmenin sosyo-kültürel sonuçları olarak görülebilir.
Bununla birlikte “yeni turist” olarak isimlendirilen, gerçek ve otantik tecrübeler arayan turistlerin,
yerel değerlere artan ilgisi ve talebi bulunduğu günümüz turizm pazarının kaçınılmaz bir gerçeği
olarak karşımıza çıkmaktadır (Yurtseven ve Kaya, 2011: 265).
Belirli bir bölge özgü yiyecekler o bölgenin soyut kültürel değerlerinin somut olarak ortaya
çıkmış biçimidir. Diğer taraftan üretim şekilleri, kullanılan malzemeler, sunuş ve yeniliş biçimleriyle
yöresel yiyeceklere toplumlarda pek çok sosyolojik ilişkiyi içinde barındırmaktadır. Nitekim
literatürde yöresel yiyeceklere ilişkin yapılan araştırmalar, bölgelerin kültürel sürdürülebilirliğinin
sağlanmasında (Schlüter, 2012: 96), ulusal ve yöresel kimliği yansıtmada ve güçlendirmede (Rand vd,
2003: 97), ailede ve toplumsal ilişkilerde düzenleyici rolü olduğunu (Beardsworth ve Keil, 2011: 150)
gösteren çeşitli çalışmalar bulunmaktadır.
Daha çok küçük ve orta ölçekli çiftliklerde ya da işletmelerde üretilen yöresel ürünler
toplumların yer, kültür, kimlik ve tarih bilincinin oluşmasına neden olmaktadır. Dolayısıyla üreticiden
nihai tüketiciye ulaşana kadar yöresel yiyeceklerin toplumların sosyo-kültürel gelişimi üzerinde
olumlu etkilere sahip olabilmektedir. Yöresel yiyecek sistemleri, işbirlikleri ve iş paylaşımı vasıtasıyla
belirli bir toplumdaki insanlar ve gruplar arasında çeşitli bağlar yaratarak üretici ve tüketicileri
birbirlerine yakınlaştırmaktadır (Yurtseven vd. 2010: 59). Yöresel yiyeceklerin bu işlevleri sosyal ve
kültürel değerlerin korunarak gelecek nesillere aktarılmasına ve turistlerin bölgenin öz kültürünü
yaşamasına olanak tanımaktadır.
II.C. Yöresel Yiyecekler ve Çevresel Sürdürülebilirlik
Küresel kimliğe sahip kitle turizmi ve konvansiyonel tarım uygulamaları çevresel sorunlara
ilişkin birçok tartışmayı beraberinde getirmektedir. Özellikle geleneksel tarım uygulamalarından
konvansiyonel tarıma geçişle başlayan olağanüstü değişim hammadde ve ürünlerin dolaşımında ülke
ve coğrafi sınırları tanımayan, yeni ekonomik sınırlar inşa etmiştir. Mevsimlik ürün tanımlamasını
ortadan kaldıran bu uygulamalar sonucunda her mevsimde, her ürüne ulaşılabilme oldukça
641
