Page 459 - Stk 2015 Bildiriler E-Kitap
P. 459
RİŞ
Dünyada yaĢanan teknolojik ve ekonomik geliĢmelere paralel olarak, özellikle sanayi
sektörünün geliĢmesi ve insanların tüketim davranıĢını kontrolsüz bir Ģekilde gerçekleĢtirmeleri
sonucu çevre kirliliğiyle beraber bir takım sorunlar hızla artmıĢtır (Demir ve Çevirgen, 2006: 8). Bu
nedenle son yıllarda hemen hemen her sektörlerde mal ve hizmetlerin üretiminden tüketimine kadar
olan pazarlama faaliyetleri kapsamında çevreye duyarlılık ön planda tutulmaktadır. Brundtland
Komisyonu (World Commission on Environment and Development) tarafından 1987 yılında
sürdürülebilir kalkınma kavramının ortaya atılmasıyla birlikte 1990’lı yılların en önemli konularından
biri çevre olmuĢtur (Kement, 2013: 50). Çevrenin aĢırı kirlenmesi ve bu kirlenme etkilerinin fazlasıyla
hissedilmesi, iĢletme ve pazarlama yönetimlerinin makro çevre faktörlerinden ekolojik faktörler
konusuna daha fazla eğilmeleri gereğini ortaya çıkarmıĢtır. Dolayısıyla, iĢletmelerin çevreye
duyarlılıkları kapsamında Ģekillenen yeĢil pazarlama, toplumun ihtiyaçlarını karĢılayacak faaliyetler
sırasında çevreye en az zarar vermek üzere oluĢturulmuĢ bir pazarlama yaklaĢımıdır (Polonsky, 1994:
3; Uydacı, 2002: 84;). YeĢil pazarlama; tüketicilerin ve toplumun gereksinimlerini kazançlı ve
sürdürülebilir bir yolla karĢılayan sorumlu yönetim sürecidir (Chan, 2013; 443). ĠĢletmeleri yeĢil
pazarlama yaklaĢımına iten birçok faktör söz konusudur. Bu faktörlerden bazıları; çevresel standartlar,
toplumun baskısı, yasal düzenlemeler, maliyetleri azaltıcı etki ve rekabet avantajlarıdır (Varinli, 2008:
32).
Çevreye duyarlılığın ve çevre korumasının giderek önem kazandığı sektörlerden birisi de
turizm sektörüdür. Günümüzde her sektörde olduğu gibi turizm sektöründe de faaliyet gösteren pek
çok iĢletme; ürün geliĢtirme, üretim, tutundurma ve dağıtım aĢamalarında çevreye duyarlı bir anlayıĢla
tüketici ihtiyaç ve isteklerini karĢılamaya yönelmiĢtir. ĠĢletmelerin bu anlayıĢ ile tüketici ihtiyaç ve
isteklerini karĢılama çabası turizmde yeĢil pazarlama yaklaĢımını ortaya çıkarmıĢtır (Atay ve Dilek,
2013: 206). Turizm sektörü yapısı itibariyle, doğal çevre ile iç içe geliĢen ve büyüyen bir sektördür.
Dolayısıyla, turizm sektöründe faaliyet gösteren iĢletmeler özellikle de konaklama iĢletmeleri doğadan
yararlandıkları ölçüde doğaya zarar verme potansiyeline sahip iĢletmelerdir. Turizm iĢletmelerinin
çevreyi ve doğayı korumaması demek, kendi öz kaynaklarını yok etmesi demektir. Son yıllarda, çevre
duyarsızlığının tehlikelerinin farkına varan birçok turizm iĢletmesi pazarlama faaliyetlerini yeĢil
pazarlama anlayıĢı ile yürütmeye baĢlamıĢlardır. Turizm iĢletmelerini yeĢil pazarlama anlayıĢına iten
faktörlerin baĢında ise, değiĢen tüketici talep ve beklentileri ile maliyet tasarrufu gelmektedir
(Hacıoğlu ve Girgin, 2008: 426).
ÇalıĢma kapsamında; çevreye duyarlı bir konaklama iĢletmesinin yeĢil pazarlama faaliyetleri
çerçevesinde gerçekleĢtirdiği faaliyetler incelenmiĢtir. AraĢtırma kapsamında, örneklem üzerinden
hareket ederek çevreye duyarlı konaklama iĢletmelerinin bu doğrultuda ne tür uygulamalar
gerçekleĢtirdiklerinin ve nasıl bir iĢletme politikası uyguladıklarının belirlenmesi amaçlanmıĢtır.
445
Dünyada yaĢanan teknolojik ve ekonomik geliĢmelere paralel olarak, özellikle sanayi
sektörünün geliĢmesi ve insanların tüketim davranıĢını kontrolsüz bir Ģekilde gerçekleĢtirmeleri
sonucu çevre kirliliğiyle beraber bir takım sorunlar hızla artmıĢtır (Demir ve Çevirgen, 2006: 8). Bu
nedenle son yıllarda hemen hemen her sektörlerde mal ve hizmetlerin üretiminden tüketimine kadar
olan pazarlama faaliyetleri kapsamında çevreye duyarlılık ön planda tutulmaktadır. Brundtland
Komisyonu (World Commission on Environment and Development) tarafından 1987 yılında
sürdürülebilir kalkınma kavramının ortaya atılmasıyla birlikte 1990’lı yılların en önemli konularından
biri çevre olmuĢtur (Kement, 2013: 50). Çevrenin aĢırı kirlenmesi ve bu kirlenme etkilerinin fazlasıyla
hissedilmesi, iĢletme ve pazarlama yönetimlerinin makro çevre faktörlerinden ekolojik faktörler
konusuna daha fazla eğilmeleri gereğini ortaya çıkarmıĢtır. Dolayısıyla, iĢletmelerin çevreye
duyarlılıkları kapsamında Ģekillenen yeĢil pazarlama, toplumun ihtiyaçlarını karĢılayacak faaliyetler
sırasında çevreye en az zarar vermek üzere oluĢturulmuĢ bir pazarlama yaklaĢımıdır (Polonsky, 1994:
3; Uydacı, 2002: 84;). YeĢil pazarlama; tüketicilerin ve toplumun gereksinimlerini kazançlı ve
sürdürülebilir bir yolla karĢılayan sorumlu yönetim sürecidir (Chan, 2013; 443). ĠĢletmeleri yeĢil
pazarlama yaklaĢımına iten birçok faktör söz konusudur. Bu faktörlerden bazıları; çevresel standartlar,
toplumun baskısı, yasal düzenlemeler, maliyetleri azaltıcı etki ve rekabet avantajlarıdır (Varinli, 2008:
32).
Çevreye duyarlılığın ve çevre korumasının giderek önem kazandığı sektörlerden birisi de
turizm sektörüdür. Günümüzde her sektörde olduğu gibi turizm sektöründe de faaliyet gösteren pek
çok iĢletme; ürün geliĢtirme, üretim, tutundurma ve dağıtım aĢamalarında çevreye duyarlı bir anlayıĢla
tüketici ihtiyaç ve isteklerini karĢılamaya yönelmiĢtir. ĠĢletmelerin bu anlayıĢ ile tüketici ihtiyaç ve
isteklerini karĢılama çabası turizmde yeĢil pazarlama yaklaĢımını ortaya çıkarmıĢtır (Atay ve Dilek,
2013: 206). Turizm sektörü yapısı itibariyle, doğal çevre ile iç içe geliĢen ve büyüyen bir sektördür.
Dolayısıyla, turizm sektöründe faaliyet gösteren iĢletmeler özellikle de konaklama iĢletmeleri doğadan
yararlandıkları ölçüde doğaya zarar verme potansiyeline sahip iĢletmelerdir. Turizm iĢletmelerinin
çevreyi ve doğayı korumaması demek, kendi öz kaynaklarını yok etmesi demektir. Son yıllarda, çevre
duyarsızlığının tehlikelerinin farkına varan birçok turizm iĢletmesi pazarlama faaliyetlerini yeĢil
pazarlama anlayıĢı ile yürütmeye baĢlamıĢlardır. Turizm iĢletmelerini yeĢil pazarlama anlayıĢına iten
faktörlerin baĢında ise, değiĢen tüketici talep ve beklentileri ile maliyet tasarrufu gelmektedir
(Hacıoğlu ve Girgin, 2008: 426).
ÇalıĢma kapsamında; çevreye duyarlı bir konaklama iĢletmesinin yeĢil pazarlama faaliyetleri
çerçevesinde gerçekleĢtirdiği faaliyetler incelenmiĢtir. AraĢtırma kapsamında, örneklem üzerinden
hareket ederek çevreye duyarlı konaklama iĢletmelerinin bu doğrultuda ne tür uygulamalar
gerçekleĢtirdiklerinin ve nasıl bir iĢletme politikası uyguladıklarının belirlenmesi amaçlanmıĢtır.
445