Page 461 - Stk 2015 Bildiriler E-Kitap
P. 461
Son zamanlarda, tüketiciler gündemde olan çevre sorunları ve özellikle de küresel ısınma
konusu ile ilgili olarak, çeĢitli toplantılarla ve sivil toplum kuruluĢlarının düzenledikleri faaliyetlerle
bilinçlendirilmektedirler. Bu bağlamda, turizm sektörünün tüketici kitlesini oluĢturan turistler de,
destinasyonun çevreyle uyumunun sağlanmasıyla ortaya konulan kaliteli turizm deneyimlerinin
beklentisi ile seyahat kararı almaktadır. Bu nedenle, turistlerin çevresel duyarlılık taleplerinin ve bu
motivasyonun anlaĢılması ve buna yanıt verilmesi gerekliliği, pazarlama araĢtırmaları açısından da
önemsenmektedir (Hacıoğlu ve Girgin, 2008: 422). Günümüzün turistik tüketici kitlesini oluĢturan
turistler seyahat edeceği yer hakkında önceden bilgi alabilmekte ve farklı destinasyonlar arasında
değiĢik kriterleri göz önünde bulundurarak seçim yapabilmektedirler (Kahraman ve Türkay, 2011: 40-
41).
Turizmi sektörünün her alanında özellikle de konaklama sektöründe faaliyet gösteren pek çok
iĢletme, pazarlama faaliyetlerinin her aĢamasında (ürün geliĢtirme, üretim, tutundurma ve dağıtım)
çevreye duyarlı bir anlayıĢla tüketici ihtiyaç ve isteklerini karĢılamaya yönelmiĢtir. Turizm hizmeti
sunan iĢletmelerin, yeĢil pazarlama anlayıĢının artık bir rekabet avantajı yarattığını fark etmeleri,
maliyetleri önemli ölçüde minimize ettiğini görmeleri ve sürdürülebilirlik noktasında çevre dostu
turizm iĢletmesi olmanın önemini kavramaları ile birlikte bu anlayıĢ giderek daha fazla yaygınlık
kazanmaya baĢlamıĢtır (Eren ve Yılmaz, 2008: 296). Bu bağlamda; turizm sektörünün önemli
dinamiklerinden olan konaklama iĢletmelerinin de, ürün ya da hizmetlerini yeĢil pazarlama faaliyetleri
kapsamında pazara sunabilmeleri için yeĢil pazarlamanın amaçlarına uygun adımlar atmaları
gerekmektedir. Dolayısıyla, konaklama iĢletmelerin bu amaçlara ulaĢabilmeleri için tüm pazarlama
fonksiyonlarını yeĢil yaklaĢıma uyarlamaları gerekmektedir.
II. KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE YEŞİL PAZARLAMA
Turizm faaliyetleri içerisinde oldukça önemli bir yere sahip olan konaklama iĢletmelerinin
çevre üzerindeki etkileri oldukça karmaĢık ve çeĢitlidir. Isınma, soğutma, aydınlatma, yemek piĢirme,
temizlik, banyo, yüzme, golf alanları vb. yeĢil alanların sulanması gibi gereksinimler düĢünüldüğünde
dünyadaki tüm otelleri kullanan ziyaretçilerin günlük kaynak tüketimleri oldukça fazladır. Bazı
konaklama iĢletmelerinin, makro ve mikro düzeydeki çevresel etkilerin daha hassas yaĢandığı
ekosistemler ve tarihi alanlarda konumlandığı görülmektedir (GüneĢ, 2011: 47). Bu alanlar için
çevresel tahribatın boyutu daha da fazla olmaktadır. AraĢtırmalar, bir turistin enerji tüketiminin %
90’ının destinasyon kaynaklarından sağlandığını göstermektedir. BaĢka bir araĢtırmaya göre ise; bir
otelde iki hafta tatil yapan bir turist, 100 kg’dan fazla fosil yakıt tüketmektedir (Mastny, 2001: 31).
Konaklama iĢletmelerini yeĢil pazarlama uygulamalarına yönelten nedenleri; (1) tüketicilerin
çevresel konulara ilgisinin artması, (2) çevre ile ilgili düzenlemelerin artması, (3) otel yöneticilerinin
etik ile ilgili konulara daha fazla ilgi göstermesi, (4) otellerin daha fazla müĢteri tatmini sağlama isteği
ve (5) fiziksel görünümle ilgili sorunları giderme isteği olarak sıralamak mümkündür (Foster vd.,
2000: 195). Bu nedenler dikkate alındığında; konaklama iĢletmelerinin özellikle rekabet avantajı
447
konusu ile ilgili olarak, çeĢitli toplantılarla ve sivil toplum kuruluĢlarının düzenledikleri faaliyetlerle
bilinçlendirilmektedirler. Bu bağlamda, turizm sektörünün tüketici kitlesini oluĢturan turistler de,
destinasyonun çevreyle uyumunun sağlanmasıyla ortaya konulan kaliteli turizm deneyimlerinin
beklentisi ile seyahat kararı almaktadır. Bu nedenle, turistlerin çevresel duyarlılık taleplerinin ve bu
motivasyonun anlaĢılması ve buna yanıt verilmesi gerekliliği, pazarlama araĢtırmaları açısından da
önemsenmektedir (Hacıoğlu ve Girgin, 2008: 422). Günümüzün turistik tüketici kitlesini oluĢturan
turistler seyahat edeceği yer hakkında önceden bilgi alabilmekte ve farklı destinasyonlar arasında
değiĢik kriterleri göz önünde bulundurarak seçim yapabilmektedirler (Kahraman ve Türkay, 2011: 40-
41).
Turizmi sektörünün her alanında özellikle de konaklama sektöründe faaliyet gösteren pek çok
iĢletme, pazarlama faaliyetlerinin her aĢamasında (ürün geliĢtirme, üretim, tutundurma ve dağıtım)
çevreye duyarlı bir anlayıĢla tüketici ihtiyaç ve isteklerini karĢılamaya yönelmiĢtir. Turizm hizmeti
sunan iĢletmelerin, yeĢil pazarlama anlayıĢının artık bir rekabet avantajı yarattığını fark etmeleri,
maliyetleri önemli ölçüde minimize ettiğini görmeleri ve sürdürülebilirlik noktasında çevre dostu
turizm iĢletmesi olmanın önemini kavramaları ile birlikte bu anlayıĢ giderek daha fazla yaygınlık
kazanmaya baĢlamıĢtır (Eren ve Yılmaz, 2008: 296). Bu bağlamda; turizm sektörünün önemli
dinamiklerinden olan konaklama iĢletmelerinin de, ürün ya da hizmetlerini yeĢil pazarlama faaliyetleri
kapsamında pazara sunabilmeleri için yeĢil pazarlamanın amaçlarına uygun adımlar atmaları
gerekmektedir. Dolayısıyla, konaklama iĢletmelerin bu amaçlara ulaĢabilmeleri için tüm pazarlama
fonksiyonlarını yeĢil yaklaĢıma uyarlamaları gerekmektedir.
II. KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE YEŞİL PAZARLAMA
Turizm faaliyetleri içerisinde oldukça önemli bir yere sahip olan konaklama iĢletmelerinin
çevre üzerindeki etkileri oldukça karmaĢık ve çeĢitlidir. Isınma, soğutma, aydınlatma, yemek piĢirme,
temizlik, banyo, yüzme, golf alanları vb. yeĢil alanların sulanması gibi gereksinimler düĢünüldüğünde
dünyadaki tüm otelleri kullanan ziyaretçilerin günlük kaynak tüketimleri oldukça fazladır. Bazı
konaklama iĢletmelerinin, makro ve mikro düzeydeki çevresel etkilerin daha hassas yaĢandığı
ekosistemler ve tarihi alanlarda konumlandığı görülmektedir (GüneĢ, 2011: 47). Bu alanlar için
çevresel tahribatın boyutu daha da fazla olmaktadır. AraĢtırmalar, bir turistin enerji tüketiminin %
90’ının destinasyon kaynaklarından sağlandığını göstermektedir. BaĢka bir araĢtırmaya göre ise; bir
otelde iki hafta tatil yapan bir turist, 100 kg’dan fazla fosil yakıt tüketmektedir (Mastny, 2001: 31).
Konaklama iĢletmelerini yeĢil pazarlama uygulamalarına yönelten nedenleri; (1) tüketicilerin
çevresel konulara ilgisinin artması, (2) çevre ile ilgili düzenlemelerin artması, (3) otel yöneticilerinin
etik ile ilgili konulara daha fazla ilgi göstermesi, (4) otellerin daha fazla müĢteri tatmini sağlama isteği
ve (5) fiziksel görünümle ilgili sorunları giderme isteği olarak sıralamak mümkündür (Foster vd.,
2000: 195). Bu nedenler dikkate alındığında; konaklama iĢletmelerinin özellikle rekabet avantajı
447
