Page 58 - Stk 2015 Bildiriler E-Kitap
P. 58
filindeki geliĢmeler sürekli izlenerek dıĢ tanıtım faaliyetlerinin etkinleĢtirilmesi hedeflenmiĢtir
(Kalkınma Bakanlığı, 2013:113).
Sürdürülebilir turizmin özendirilmesi amacıyla, 2008 yılında çevreye duyarlı konaklama
tesislerinin standartları belirlenmiĢ ve belgeleme çalıĢmalarına baĢlanmıĢtır. Turizm merkezlerinde
artan yapılaĢma, altyapı eksikliği ve çevre sorunlarının giderilmesi, yatırımların turizm odaklı geliĢme
planlarına uyumunun sağlanmasına önem verilmiĢtir (Kalkınma Bakanlığı, 2013:114).
Çevreye duyarlı ve sorumlu turizm anlayıĢı kapsamında sürdürülebilir turizm uygulamaları
geliĢtirilerek, turizmin sosyo-kültürel ve çevresel olumsuzlarının azaltılması hedeflenmiĢtir.
SONUÇ VE DEĞERLENDİRME
Türkiye‟de 1963 sonrasından günümüze kadar kalkınma planları aracılığıyla, diğer sektörlerde
olduğu gibi turizm sektörünün de geliĢtirilmesi ilkesiyle hareket edilerek, Türkiye‟nin turizm
potansiyelini en etkin Ģekilde değerlendirmek hedeflenmiĢtir. Bu planlarla, ulusal ve uluslararası
turizm talebini Türkiye‟ye çekmeye çalıĢmak ve bu doğrultuda kamu ve özel sektörü harekete
geçirerek gerekli olan yatırımları yapmak amaçlanmıĢtır. Ġlk kalkınma planlarında, devletin sektördeki
öncü rolü görülmekte ve özel sektörün yetersiz kaldığı durumda, devletin devreye girmesi gerektiği
vurgulanmıĢtır. 1980 sonrası liberal politikaların etkisiyle özel sektöre yapılan teĢvikler ile turizm
sektöründe özel sektör daha ağırlıklı hale gelmiĢtir.
Birinci kalkınma planı döneminde, beklenen talep artıĢı gerçekleĢmiĢ, ancak uygulamadaki
sorunlar sebebi ile dıĢ turizm gelirleri gerekli geliĢmeyi gösterememiĢtir. Ġkinci de turizm gelir artıĢı
hedefleri aĢmıĢ ancak diğer parametrelerde istenilen geliĢme sağlanmamıĢtır. Üçüncü plan döneminde
ise uluslararası alanda yaĢanan ekonomik durgunluk turizm sektörüne de olumsuz yansımıĢtır.
Dördüncü planda istenilen hedefler tutturulamamıĢtır. BeĢinci plan döneminde ise diğer plan
dönemlerine göre, bütün hedefler neredeyse tutturulmuĢ ve turizm açısından baĢarılı bir dönem
yaĢanmıĢtır. Altıncı plan hedeflerine büyük ölçüde yaklaĢılmıĢ, turizmde gelir ve turist sayısı artıĢı
hedefi geçmiĢ, yatak sayısı hedefine ulaĢılamamıĢtır. Ġlk defa bu plan döneminde sürdürülebilir turizm
gündeme gelmiĢtir. Yedinci plan ekonomideki kriz konjonktürünün etkisiyle hedeflerine
ulaĢamamıĢtır. Sekizinci planda yatak kapasitesi hariç diğer hedefler aĢılmıĢtır. Dokuzuncuda hedefler
büyük ölçüde tutturulmuĢ ve son planda ise hedeflerin düĢük tutulduğu görülmüĢtür.
Ġlk planlarda fiziki ve kurumsal altyapıya iliĢkin düzenlemeler ön planda iken, altıncı plandan
itibaren ise giderek sürdürülebilir turizme verilen ağırlığın arttığı görülmektedir. Sürdürülebilir turizm
olgusunun yerleĢmesi için sektörde hukuki ve kurumsal düzenlemelere gidildiği belirlenmiĢtir.
KAYNAKÇA
ÇETĠN, Ġhsan ve Ahmet YALNIZ; (1976), Türkiye’nin Turizm Politikası, Turizm ve Tanıtma
Bakanlığı Yayını, Ankara, 40s.
44
(Kalkınma Bakanlığı, 2013:113).
Sürdürülebilir turizmin özendirilmesi amacıyla, 2008 yılında çevreye duyarlı konaklama
tesislerinin standartları belirlenmiĢ ve belgeleme çalıĢmalarına baĢlanmıĢtır. Turizm merkezlerinde
artan yapılaĢma, altyapı eksikliği ve çevre sorunlarının giderilmesi, yatırımların turizm odaklı geliĢme
planlarına uyumunun sağlanmasına önem verilmiĢtir (Kalkınma Bakanlığı, 2013:114).
Çevreye duyarlı ve sorumlu turizm anlayıĢı kapsamında sürdürülebilir turizm uygulamaları
geliĢtirilerek, turizmin sosyo-kültürel ve çevresel olumsuzlarının azaltılması hedeflenmiĢtir.
SONUÇ VE DEĞERLENDİRME
Türkiye‟de 1963 sonrasından günümüze kadar kalkınma planları aracılığıyla, diğer sektörlerde
olduğu gibi turizm sektörünün de geliĢtirilmesi ilkesiyle hareket edilerek, Türkiye‟nin turizm
potansiyelini en etkin Ģekilde değerlendirmek hedeflenmiĢtir. Bu planlarla, ulusal ve uluslararası
turizm talebini Türkiye‟ye çekmeye çalıĢmak ve bu doğrultuda kamu ve özel sektörü harekete
geçirerek gerekli olan yatırımları yapmak amaçlanmıĢtır. Ġlk kalkınma planlarında, devletin sektördeki
öncü rolü görülmekte ve özel sektörün yetersiz kaldığı durumda, devletin devreye girmesi gerektiği
vurgulanmıĢtır. 1980 sonrası liberal politikaların etkisiyle özel sektöre yapılan teĢvikler ile turizm
sektöründe özel sektör daha ağırlıklı hale gelmiĢtir.
Birinci kalkınma planı döneminde, beklenen talep artıĢı gerçekleĢmiĢ, ancak uygulamadaki
sorunlar sebebi ile dıĢ turizm gelirleri gerekli geliĢmeyi gösterememiĢtir. Ġkinci de turizm gelir artıĢı
hedefleri aĢmıĢ ancak diğer parametrelerde istenilen geliĢme sağlanmamıĢtır. Üçüncü plan döneminde
ise uluslararası alanda yaĢanan ekonomik durgunluk turizm sektörüne de olumsuz yansımıĢtır.
Dördüncü planda istenilen hedefler tutturulamamıĢtır. BeĢinci plan döneminde ise diğer plan
dönemlerine göre, bütün hedefler neredeyse tutturulmuĢ ve turizm açısından baĢarılı bir dönem
yaĢanmıĢtır. Altıncı plan hedeflerine büyük ölçüde yaklaĢılmıĢ, turizmde gelir ve turist sayısı artıĢı
hedefi geçmiĢ, yatak sayısı hedefine ulaĢılamamıĢtır. Ġlk defa bu plan döneminde sürdürülebilir turizm
gündeme gelmiĢtir. Yedinci plan ekonomideki kriz konjonktürünün etkisiyle hedeflerine
ulaĢamamıĢtır. Sekizinci planda yatak kapasitesi hariç diğer hedefler aĢılmıĢtır. Dokuzuncuda hedefler
büyük ölçüde tutturulmuĢ ve son planda ise hedeflerin düĢük tutulduğu görülmüĢtür.
Ġlk planlarda fiziki ve kurumsal altyapıya iliĢkin düzenlemeler ön planda iken, altıncı plandan
itibaren ise giderek sürdürülebilir turizme verilen ağırlığın arttığı görülmektedir. Sürdürülebilir turizm
olgusunun yerleĢmesi için sektörde hukuki ve kurumsal düzenlemelere gidildiği belirlenmiĢtir.
KAYNAKÇA
ÇETĠN, Ġhsan ve Ahmet YALNIZ; (1976), Türkiye’nin Turizm Politikası, Turizm ve Tanıtma
Bakanlığı Yayını, Ankara, 40s.
44
