Page 623 - Stk 2015 Bildiriler E-Kitap
P. 623
RĠġ
Turizmin varoluĢ nedeni, yeryüzünde farklı ve özgün, doğal ve kültürel peyzajların varlığıdır
(Soykan, 2004: 8). Bunlardan biri olarak miras turizmi, miras çekiciliklerinin çoğunluğunun coğrafi
mekâna bağlı olması ve bir kısmının miras niteliğini coğrafi mekândan alması açısından (Doğaner,
2003: 2), son yıllarda kültür mirası ve bu mirasın kültürel turizm aracılığıyla değerlendirilmesi önem
kazanmıĢtır (Emekli, 2005: 100). Ġnsanların yeni bilgi, deneyim kazanarak kültür seviyesini artırmak
ve kültürel farklılıkları öğrenmek amacıyla kültürel mekânları görmek ve kültürel olaylara katılmak
için yer değiĢtirmesiyle (Doğaner, 2013: 13) kültür turizmi hareketliliği ortaya çıkmaktadır.
Günümüzde turistik kaynaklar arasında beĢeri kaynaklar (kültürel) dünya turizminde oldukça önemli
bir yere sahip (Doğanay, 2014: 9) olup, turisti harekete geçiren kültür turizminin kaynakları arasında
dünyada geliĢen ilk medeniyetlerin kalıntılarının bulunduğu yerlerdeki sit alanları (arkeolojik sit, tarihi
sit, kentsel sit), mimari yapılar (anıtsal tek yapılar, tarihi konutlar, kaleler, dini yapılar (cami, kilise),
modern mimari), tarihi yollar, savaĢ alanları, kutsal yerler, müzeler, parklar, mekâna bağlı kültürel
çekicilikler yer alırken, bir ulus ya da etnik gurubun “kültür”ü hayat tarzı, değer yargıları, normlarıyla
tanımlanabilir; yani, dini, dili, gelenek ve davranıĢları, giyim-kuĢam, mimari, el sanatları, sanatı icra
yolları (müzik, dans ve tiyatro) ile siyasal ve toplumsal örgütlenme yollarının birlikteki bütünlüğünden
oluĢan turistik kaynaklar turistlere çok çekici gelirler (Özgüç, 2011: 75-76-77; Doğaner, 2013: 13).
Ayrıca miras turizmi coğrafi mekânın korunması gereken varlık ve mekânlarına yönelik (Doğaner,
2003: 6), turistlerin yalnızca binaları ve tarihsel eserleri değil, aynı zamanda bir ülkenin manzaraları,
doğal tarihi, sanat ve kültürünü de kullanmalarına yol açarak kültür turizminde bütünlük sağlanır
(Özgüç, 2011: 140-142). Kırsal alanda turizmin geliĢimi; turizm arz kaynaklarının yanı sıra tarihsel ve
kültürel değerler gibi ortamların varlığı da Ģarttır (Soykan, 2004: 12-13). Kültürel mirasın koruma
kullanma dengesi gözetilerek sürdürülebilir kalkınma çerçevesinde ele alınması, benzersiz kültürel
mirasımızı tanıtmak ve tüm insanlığı bunları paylaĢmaya davet etmek açısından önemlidir (Emekli,
2005: 103).
ĠNCELEME ALANININ KONUMU VE GENEL ÖZELLĠKLERĠ
Karadeniz Bölgesi’nin Doğu Karadeniz Bölümü’nde yer alan Ardanuç ilçesi idari bakımdan
Artvin iline bağlıdır (Harita 1.). Dağlık bir topoğrafya üzerinde yer alan Ardanuç ilçesini güney-
güneydoğu yönünden Yanlızçam Dağları, doğusundan Çadır Dağı (3050 m), kuzeybatı yönünden ise
Karçal Dağları (3431 m) çevrelemektedir. Su kaynakları bakımından zengin olan yörenin
Ģekillenmesinde Ardanuç Çayı’nı oluĢturan ve Yalnızçam Dağları eteklerinden kaynaklanan Bulanık
Deresi, Aydın Deresi, Horhot Deresi ve ilçenin kuzeybatısında Berta Çayı (Okçular) etkili olmuĢtur.
Havzanın sahip olduğu engebeli topoğrafyaya bağlı olarak Ardanuç Çayı’nın vadi tabanında kurulu
olan ilçe merkezi deniz seviyesinden 500 m yüksekte olup, köy yerleĢim alanları ise 1950 m
609
Turizmin varoluĢ nedeni, yeryüzünde farklı ve özgün, doğal ve kültürel peyzajların varlığıdır
(Soykan, 2004: 8). Bunlardan biri olarak miras turizmi, miras çekiciliklerinin çoğunluğunun coğrafi
mekâna bağlı olması ve bir kısmının miras niteliğini coğrafi mekândan alması açısından (Doğaner,
2003: 2), son yıllarda kültür mirası ve bu mirasın kültürel turizm aracılığıyla değerlendirilmesi önem
kazanmıĢtır (Emekli, 2005: 100). Ġnsanların yeni bilgi, deneyim kazanarak kültür seviyesini artırmak
ve kültürel farklılıkları öğrenmek amacıyla kültürel mekânları görmek ve kültürel olaylara katılmak
için yer değiĢtirmesiyle (Doğaner, 2013: 13) kültür turizmi hareketliliği ortaya çıkmaktadır.
Günümüzde turistik kaynaklar arasında beĢeri kaynaklar (kültürel) dünya turizminde oldukça önemli
bir yere sahip (Doğanay, 2014: 9) olup, turisti harekete geçiren kültür turizminin kaynakları arasında
dünyada geliĢen ilk medeniyetlerin kalıntılarının bulunduğu yerlerdeki sit alanları (arkeolojik sit, tarihi
sit, kentsel sit), mimari yapılar (anıtsal tek yapılar, tarihi konutlar, kaleler, dini yapılar (cami, kilise),
modern mimari), tarihi yollar, savaĢ alanları, kutsal yerler, müzeler, parklar, mekâna bağlı kültürel
çekicilikler yer alırken, bir ulus ya da etnik gurubun “kültür”ü hayat tarzı, değer yargıları, normlarıyla
tanımlanabilir; yani, dini, dili, gelenek ve davranıĢları, giyim-kuĢam, mimari, el sanatları, sanatı icra
yolları (müzik, dans ve tiyatro) ile siyasal ve toplumsal örgütlenme yollarının birlikteki bütünlüğünden
oluĢan turistik kaynaklar turistlere çok çekici gelirler (Özgüç, 2011: 75-76-77; Doğaner, 2013: 13).
Ayrıca miras turizmi coğrafi mekânın korunması gereken varlık ve mekânlarına yönelik (Doğaner,
2003: 6), turistlerin yalnızca binaları ve tarihsel eserleri değil, aynı zamanda bir ülkenin manzaraları,
doğal tarihi, sanat ve kültürünü de kullanmalarına yol açarak kültür turizminde bütünlük sağlanır
(Özgüç, 2011: 140-142). Kırsal alanda turizmin geliĢimi; turizm arz kaynaklarının yanı sıra tarihsel ve
kültürel değerler gibi ortamların varlığı da Ģarttır (Soykan, 2004: 12-13). Kültürel mirasın koruma
kullanma dengesi gözetilerek sürdürülebilir kalkınma çerçevesinde ele alınması, benzersiz kültürel
mirasımızı tanıtmak ve tüm insanlığı bunları paylaĢmaya davet etmek açısından önemlidir (Emekli,
2005: 103).
ĠNCELEME ALANININ KONUMU VE GENEL ÖZELLĠKLERĠ
Karadeniz Bölgesi’nin Doğu Karadeniz Bölümü’nde yer alan Ardanuç ilçesi idari bakımdan
Artvin iline bağlıdır (Harita 1.). Dağlık bir topoğrafya üzerinde yer alan Ardanuç ilçesini güney-
güneydoğu yönünden Yanlızçam Dağları, doğusundan Çadır Dağı (3050 m), kuzeybatı yönünden ise
Karçal Dağları (3431 m) çevrelemektedir. Su kaynakları bakımından zengin olan yörenin
Ģekillenmesinde Ardanuç Çayı’nı oluĢturan ve Yalnızçam Dağları eteklerinden kaynaklanan Bulanık
Deresi, Aydın Deresi, Horhot Deresi ve ilçenin kuzeybatısında Berta Çayı (Okçular) etkili olmuĢtur.
Havzanın sahip olduğu engebeli topoğrafyaya bağlı olarak Ardanuç Çayı’nın vadi tabanında kurulu
olan ilçe merkezi deniz seviyesinden 500 m yüksekte olup, köy yerleĢim alanları ise 1950 m
609
