Page 696 - Stk 2015 Bildiriler E-Kitap
P. 696
asına rağmen, bu anlayış henüz devlet politikası haline gelememiştir. Bu bağlamda sosyal turizme
dair uygulamalar da yeteri kadar hayata geçirilememiştir.
Sosyal turizm ilk olarak, 1963 yılında ortaya konulan ilk kalkınma planı ile iç turizmin
gelişmesine yönelik yapılan çalışmalara bağlı olarak gündeme gelmiştir (Demir, 2012). 1973-1977
yıllarını kapsayan 3. Beş Yıllık Kalkınma Planı’nda sosyal turizmden ilk defa bahsedilmektedir.
Planda turizm faaliyetlerinin bütünü içinde sosyal turizmin gelişmesine önem verileceğinden, kamu
personelinin sosyal turizm faaliyetlerine iştirak eden kamu turistik konaklama tesislerinde
geçirecekleri tatillerin maliyetlerinin düşürüleceğinden söz edilmektedir(DPT: 1972).
Ülkemizde sosyal turizmin gelişmesine yönelik ilk uygulama da, TC Turizm Bankası AŞ’ nin
1975-1984 yılları arasında uygulamaya başladığı tatil kredisi uygulamasıdır. Maalesef bir müddet
sonra kriterlerin yanlış uygulanması nedeniyle uygulamadan vaz geçilmiştir (Aksü: 2012). Öte yandan
Türkiye’deki sosyal turizm uygulamasının en önemli örneği, kamu kamplarıdır (Kızılırmak ve
Ertuğral, 2012:42) . Başta Türk Silahlı Kuvvetleri olmak üzere birçok kamu kuruluşu Türkiye’nin
değişik yerlerinde eğitim kampı adı altında yapılandırılan dinlenme tesisleri ülkemizdeki sosyal
turizme yönelik çalışmalara örnek olarak gösterilebilir. Yalnız bu tür kamplar, kurum çalışanları
dışındaki bireyler tarafından kullanılamamaktadır.
Kültür ve Turizm Bakanlığı, 1992 yılından bu yana gençlere yönelik olarak, bazı sosyal turizm
uygulamaları gerçekleştirmektedir. Bu amaçla sosyal turizm faaliyetlerine yönelik, her yıl "Gençlik
Turizmi Rehberi" hazırlanmaktadır. Bu rehberde, o yıl içinde gençlere yönelik indirimlerde bulunmayı
taahhüt eden işletmelerin adresleri ve indirim tutarları ile ilgili bilgiler yer almaktadır. Söz konusu
rehberde, Kredi ve Yurtlar Genel Müdürlüğü'ne bağlı yurtlar ile konaklama tesislerinden kimlerin
yararlanabileceği ve konaklama fiyatları bulunmaktadır (Kozak vd., 2012, 23). TCDD’nin da
toplumun sosyal turizme yönelik bazı uygulamaları mevcuttur. Bunlara; Uluslararası Gençlik
Taşıması, Grup Taşımaları, Euro Mini Grup, Inter Rail, Euro Domino, Öğrenci İndirimi ve Aile
İndirimi gibi uygulamalar örnek gösterilebilir (Kozak, 2012, 57).
Sosyal turizme yönelik hedefler Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın 2023 Stratejisi’nde, mevcut
9. Kalkınma Planı’na paralel olarak şu şekilde yer almaktadır: Ülkemizde seyahat alışkanlığı olmayan
vatandaşların tercihlerine uygun farklı turistik ürünlerin pazara sunulması ve tanıtılması, iç turizmden
başta dezavantajlı grupların (özürlüler, düşük gelirliler, gençler, kadınlar vb.) ve genç nüfusun daha
fazla yararlanmasına yönelik çeşitli sosyal turizm projeleri kamu ve özel sektör işbirliği ve desteği ile
geliştirilmesi hedeflenmektedir (www. ktbyatirimisletmeler.gov.tr, 2007). Bahsi geçen hedeflerin
hayata geçirilmesiyle, sosyal turizm konusunda önemli ölçüde mesafe kat edildiğini söylemek
mümkün olacaktır.
ARAġTIRMANIN AMACI
Bu araştırmanın temel amacı çalışanların sosyal turizm algılarını ortaya koymak, ayrıca sosyal
turizm olgusuna vurgu yapmak ve sosyal turizmin gelişimi için bazı önerilerde bulunmaktır.
Çalışmanın sonunda devlet nezdinde sosyal turizme yönelik yapılabilecekler hakkında yeni bir teşvik
682
dair uygulamalar da yeteri kadar hayata geçirilememiştir.
Sosyal turizm ilk olarak, 1963 yılında ortaya konulan ilk kalkınma planı ile iç turizmin
gelişmesine yönelik yapılan çalışmalara bağlı olarak gündeme gelmiştir (Demir, 2012). 1973-1977
yıllarını kapsayan 3. Beş Yıllık Kalkınma Planı’nda sosyal turizmden ilk defa bahsedilmektedir.
Planda turizm faaliyetlerinin bütünü içinde sosyal turizmin gelişmesine önem verileceğinden, kamu
personelinin sosyal turizm faaliyetlerine iştirak eden kamu turistik konaklama tesislerinde
geçirecekleri tatillerin maliyetlerinin düşürüleceğinden söz edilmektedir(DPT: 1972).
Ülkemizde sosyal turizmin gelişmesine yönelik ilk uygulama da, TC Turizm Bankası AŞ’ nin
1975-1984 yılları arasında uygulamaya başladığı tatil kredisi uygulamasıdır. Maalesef bir müddet
sonra kriterlerin yanlış uygulanması nedeniyle uygulamadan vaz geçilmiştir (Aksü: 2012). Öte yandan
Türkiye’deki sosyal turizm uygulamasının en önemli örneği, kamu kamplarıdır (Kızılırmak ve
Ertuğral, 2012:42) . Başta Türk Silahlı Kuvvetleri olmak üzere birçok kamu kuruluşu Türkiye’nin
değişik yerlerinde eğitim kampı adı altında yapılandırılan dinlenme tesisleri ülkemizdeki sosyal
turizme yönelik çalışmalara örnek olarak gösterilebilir. Yalnız bu tür kamplar, kurum çalışanları
dışındaki bireyler tarafından kullanılamamaktadır.
Kültür ve Turizm Bakanlığı, 1992 yılından bu yana gençlere yönelik olarak, bazı sosyal turizm
uygulamaları gerçekleştirmektedir. Bu amaçla sosyal turizm faaliyetlerine yönelik, her yıl "Gençlik
Turizmi Rehberi" hazırlanmaktadır. Bu rehberde, o yıl içinde gençlere yönelik indirimlerde bulunmayı
taahhüt eden işletmelerin adresleri ve indirim tutarları ile ilgili bilgiler yer almaktadır. Söz konusu
rehberde, Kredi ve Yurtlar Genel Müdürlüğü'ne bağlı yurtlar ile konaklama tesislerinden kimlerin
yararlanabileceği ve konaklama fiyatları bulunmaktadır (Kozak vd., 2012, 23). TCDD’nin da
toplumun sosyal turizme yönelik bazı uygulamaları mevcuttur. Bunlara; Uluslararası Gençlik
Taşıması, Grup Taşımaları, Euro Mini Grup, Inter Rail, Euro Domino, Öğrenci İndirimi ve Aile
İndirimi gibi uygulamalar örnek gösterilebilir (Kozak, 2012, 57).
Sosyal turizme yönelik hedefler Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın 2023 Stratejisi’nde, mevcut
9. Kalkınma Planı’na paralel olarak şu şekilde yer almaktadır: Ülkemizde seyahat alışkanlığı olmayan
vatandaşların tercihlerine uygun farklı turistik ürünlerin pazara sunulması ve tanıtılması, iç turizmden
başta dezavantajlı grupların (özürlüler, düşük gelirliler, gençler, kadınlar vb.) ve genç nüfusun daha
fazla yararlanmasına yönelik çeşitli sosyal turizm projeleri kamu ve özel sektör işbirliği ve desteği ile
geliştirilmesi hedeflenmektedir (www. ktbyatirimisletmeler.gov.tr, 2007). Bahsi geçen hedeflerin
hayata geçirilmesiyle, sosyal turizm konusunda önemli ölçüde mesafe kat edildiğini söylemek
mümkün olacaktır.
ARAġTIRMANIN AMACI
Bu araştırmanın temel amacı çalışanların sosyal turizm algılarını ortaya koymak, ayrıca sosyal
turizm olgusuna vurgu yapmak ve sosyal turizmin gelişimi için bazı önerilerde bulunmaktır.
Çalışmanın sonunda devlet nezdinde sosyal turizme yönelik yapılabilecekler hakkında yeni bir teşvik
682
