Page 49 - Stk 2015 Bildiriler E-Kitap
P. 49
TÜRKİYE’DE BEŞ YILLIK KALKINMA PLANLARI ÇERÇEVESİNDE TURİZM
POLİTİKALARI VE GELİŞİMİ
Adem KULAÇ1
Seval MUTLU ÇAMOĞLU2
ÖZET
Ekonomilerin geliĢmesi ile beraber kiĢilerin gelir seviyelerinin yükselmesi, her geçen gün daha fazla boĢ zaman talebini de
artırmaktadır. Turizm sektörünün geliĢmeye devam ettiği günümüzde, bu sektörde yapılması düĢünülen ve istenilen
giriĢimlerin ve değiĢimlerin, belirli bir plan ve politika dâhilinde gerçekleĢtirilmesi kalkınma planlarının hedefidir.
Kalkınma planlarında baĢlangıçta altyapı yatırımlarının yetersizliğini gidermek öncelikli hedef iken bu sorunun nispeten
çözülmesi ile birlikte artık son yıllarda bu sektörde sürdürülebilir turizm kavramı öncelikli hedefler arasına girmiĢtir.
AraĢtırmalarda, sürdürülebilirliğin turizm sektörünün uzun vadeli kalkınma hedefleri açısından merkezi rolünden
bahsedilmekte ve sürdürülebilirlik anlayıĢının benimsenmesiyle doğal kaynakların korunması, bölgesel farklılıkların
giderilmesi, kitle turizminin yol açtığı çevresel baskının kırılması ve mevsimselliğin bertaraf edilerek turizmin yıl içine daha
homojen bir Ģekilde dağılması amaçlanmaktadır.
Bu araĢtırmada Türkiye‟de kalkınma planlarında turizme yönelik hedeflerin neler olduğu ve ne tür uygulamalar planlandığı
üzerinde durulmuĢtur. AraĢtırmada 1963 yılından itibaren günümüze kadar Devlet Planlama TeĢkilatı tarafından hazırlanan
kalkınma planlarında öngörülen hedeflerle gerçekleĢme sonuçlarının karĢılaĢtırılması ve değerlendirilip yorumlanması
Ģeklinde bir yöntem uygulanmıĢtır. Bulgular değerlendirildiğinde; baĢlangıçta planlarda fiziki ve kurumsal altyapıya iliĢkin
düzenlemeler ön planda iken, altıncı plandan itibaren ise giderek sürdürülebilir turizme verilen ağırlığın arttığı görülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Kalkınma Planları, Turizm Politikası, Turizm Ekonomisi, Sürdürülebilir Turizm
1Yrd. Doç. Dr., Ordu Üniversitesi, Sosyal Bilimler MYO
2Yrd. Doç. Dr., Ordu Üniversitesi, Ünye ĠĠBF, Ġktisat Bölümü
35
POLİTİKALARI VE GELİŞİMİ
Adem KULAÇ1
Seval MUTLU ÇAMOĞLU2
ÖZET
Ekonomilerin geliĢmesi ile beraber kiĢilerin gelir seviyelerinin yükselmesi, her geçen gün daha fazla boĢ zaman talebini de
artırmaktadır. Turizm sektörünün geliĢmeye devam ettiği günümüzde, bu sektörde yapılması düĢünülen ve istenilen
giriĢimlerin ve değiĢimlerin, belirli bir plan ve politika dâhilinde gerçekleĢtirilmesi kalkınma planlarının hedefidir.
Kalkınma planlarında baĢlangıçta altyapı yatırımlarının yetersizliğini gidermek öncelikli hedef iken bu sorunun nispeten
çözülmesi ile birlikte artık son yıllarda bu sektörde sürdürülebilir turizm kavramı öncelikli hedefler arasına girmiĢtir.
AraĢtırmalarda, sürdürülebilirliğin turizm sektörünün uzun vadeli kalkınma hedefleri açısından merkezi rolünden
bahsedilmekte ve sürdürülebilirlik anlayıĢının benimsenmesiyle doğal kaynakların korunması, bölgesel farklılıkların
giderilmesi, kitle turizminin yol açtığı çevresel baskının kırılması ve mevsimselliğin bertaraf edilerek turizmin yıl içine daha
homojen bir Ģekilde dağılması amaçlanmaktadır.
Bu araĢtırmada Türkiye‟de kalkınma planlarında turizme yönelik hedeflerin neler olduğu ve ne tür uygulamalar planlandığı
üzerinde durulmuĢtur. AraĢtırmada 1963 yılından itibaren günümüze kadar Devlet Planlama TeĢkilatı tarafından hazırlanan
kalkınma planlarında öngörülen hedeflerle gerçekleĢme sonuçlarının karĢılaĢtırılması ve değerlendirilip yorumlanması
Ģeklinde bir yöntem uygulanmıĢtır. Bulgular değerlendirildiğinde; baĢlangıçta planlarda fiziki ve kurumsal altyapıya iliĢkin
düzenlemeler ön planda iken, altıncı plandan itibaren ise giderek sürdürülebilir turizme verilen ağırlığın arttığı görülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Kalkınma Planları, Turizm Politikası, Turizm Ekonomisi, Sürdürülebilir Turizm
1Yrd. Doç. Dr., Ordu Üniversitesi, Sosyal Bilimler MYO
2Yrd. Doç. Dr., Ordu Üniversitesi, Ünye ĠĠBF, Ġktisat Bölümü
35
