Page 607 - Stk 2015 Bildiriler E-Kitap
P. 607
eklerinin ise maliyetleri yüksek bu nedenle kâr marjları düĢük. Sebzeden yapılan yöresel
yemeklerin kar marjı daha yüksek” Ģeklinde açıklamıĢtır.
Katılımcılara restoranlarında yöresel canlı müziğe yer verip vermedikleri ve yöresel
yemeklerin yapılıĢını müĢterilerine gösterme/tarif etme uygulamalarının olup olmadığı soruları da
yöneltilmiĢtir. Ancak her iki soru için de katılımcıların hemen hepsi olumsuz yanıt vermiĢlerdir.
Yemek kültürünün turistik ürün olarak geliĢtirmesinde en önemli unsurlardan biri olan yöresel
yemeklerin nasıl yapıldığının turistlere sergilenmesinin ise hiçbir iĢletmede yapılmadığı tespit
edilmiĢtir.
4. Restoranların Genel Sorunları
Katılımcılara, Ayder‟de restorancılık yapanların ne gibi sorunlar yaĢadıkları sorusu
yöneltildiğinde öne çıkan ilk bulgu, sezon kısalığı olmuĢtur. Katılımcıların tamamı personel bulma,
hizmet kalitesini arttırma, daha baĢarılı bir iĢletmecilik yapma gibi sorunların temelinde sezon
kısalığının yattığını ifade etmiĢlerdir. Bir katılımcı sezonda üç dört aylığına personel bulmanın zor
olduğunu belirterek, personel bulabilmek için normal maaĢından iki üç kat daha fazla ücret ödemek
durumunda kaldıklarını belirtmiĢtir.
Bir diğer temel sorunun ise bölgeye tur düzenleyen seyahat acentalarından kaynaklandığı
ifade edilmiĢtir. Bazı katılımcılar, seyahat acentalarının restoranlarına müĢteri getirmeleri
karĢılığında yüksek komisyonlar talep ettiklerini ifade ederek bu Ģartlarda para kazanmalarının
mümkün olmadığını belirtmiĢtir. BaĢka bir katılımcı ise, aynı konu hakkında bölgeye tur
düzenleyen büyük acentaları kendi iĢletmelerine çekebilmek için, restoranların, sezon baĢında
yüklü ödemeler yaptıklarını belirtmiĢtir. Katılımcılar, acentelere ödenen yüksek komisyon
oranlarının yemek fiyatlarına yansıdığını, bu nedenle yemeklerin gereğinden daha pahalı satıldığını
belirtmiĢlerdir. Katılımcıların üzerinde durdukları diğer sorunlar ise ruhsatsız iĢletmeler, günlük
malzeme temininde yaĢanan sorunlar ve zaman zaman beklenmedik Ģekilde yaĢanan yoğunluklar
olarak ifade edilmiĢtir.
SONUÇ VE DEĞERLENDĠRME
AraĢtırmada Ayder‟de yer alan restoran iĢletmelerinde yörenin mutfak kültürünün
kullanımı arz yönüyle ele alınmıĢ ve turistik bir ürün olarak kullanımında çeĢitli sorunlar yaĢandığı
tespit edilmiĢtir. Bu durumun kökeninde, son on beĢ yılda bölgeye olan turizm talebinin hızlı artıĢı
ve bu hızlı artıĢın beraberinde getirdiği planlama sorunlarının yattığı düĢünülmektedir. Turizm
sezonun kısalığı da, bölgeye olan yüksek talebe rağmen, iĢletme sahiplerini kısıtlayıcı bir etkide
bulunmakta ve arzu edilen seviyeye gelmelerini engellemektedir. Bu kök sorunların neden olduğu
plansız, bu nedenle de verimsiz turizm anlayıĢı içerisinde, yemek kültürünün bir turizm ürünü
olarak kullanımının baĢarılı olduğunu söylemek mümkün değildir.
593
yemeklerin kar marjı daha yüksek” Ģeklinde açıklamıĢtır.
Katılımcılara restoranlarında yöresel canlı müziğe yer verip vermedikleri ve yöresel
yemeklerin yapılıĢını müĢterilerine gösterme/tarif etme uygulamalarının olup olmadığı soruları da
yöneltilmiĢtir. Ancak her iki soru için de katılımcıların hemen hepsi olumsuz yanıt vermiĢlerdir.
Yemek kültürünün turistik ürün olarak geliĢtirmesinde en önemli unsurlardan biri olan yöresel
yemeklerin nasıl yapıldığının turistlere sergilenmesinin ise hiçbir iĢletmede yapılmadığı tespit
edilmiĢtir.
4. Restoranların Genel Sorunları
Katılımcılara, Ayder‟de restorancılık yapanların ne gibi sorunlar yaĢadıkları sorusu
yöneltildiğinde öne çıkan ilk bulgu, sezon kısalığı olmuĢtur. Katılımcıların tamamı personel bulma,
hizmet kalitesini arttırma, daha baĢarılı bir iĢletmecilik yapma gibi sorunların temelinde sezon
kısalığının yattığını ifade etmiĢlerdir. Bir katılımcı sezonda üç dört aylığına personel bulmanın zor
olduğunu belirterek, personel bulabilmek için normal maaĢından iki üç kat daha fazla ücret ödemek
durumunda kaldıklarını belirtmiĢtir.
Bir diğer temel sorunun ise bölgeye tur düzenleyen seyahat acentalarından kaynaklandığı
ifade edilmiĢtir. Bazı katılımcılar, seyahat acentalarının restoranlarına müĢteri getirmeleri
karĢılığında yüksek komisyonlar talep ettiklerini ifade ederek bu Ģartlarda para kazanmalarının
mümkün olmadığını belirtmiĢtir. BaĢka bir katılımcı ise, aynı konu hakkında bölgeye tur
düzenleyen büyük acentaları kendi iĢletmelerine çekebilmek için, restoranların, sezon baĢında
yüklü ödemeler yaptıklarını belirtmiĢtir. Katılımcılar, acentelere ödenen yüksek komisyon
oranlarının yemek fiyatlarına yansıdığını, bu nedenle yemeklerin gereğinden daha pahalı satıldığını
belirtmiĢlerdir. Katılımcıların üzerinde durdukları diğer sorunlar ise ruhsatsız iĢletmeler, günlük
malzeme temininde yaĢanan sorunlar ve zaman zaman beklenmedik Ģekilde yaĢanan yoğunluklar
olarak ifade edilmiĢtir.
SONUÇ VE DEĞERLENDĠRME
AraĢtırmada Ayder‟de yer alan restoran iĢletmelerinde yörenin mutfak kültürünün
kullanımı arz yönüyle ele alınmıĢ ve turistik bir ürün olarak kullanımında çeĢitli sorunlar yaĢandığı
tespit edilmiĢtir. Bu durumun kökeninde, son on beĢ yılda bölgeye olan turizm talebinin hızlı artıĢı
ve bu hızlı artıĢın beraberinde getirdiği planlama sorunlarının yattığı düĢünülmektedir. Turizm
sezonun kısalığı da, bölgeye olan yüksek talebe rağmen, iĢletme sahiplerini kısıtlayıcı bir etkide
bulunmakta ve arzu edilen seviyeye gelmelerini engellemektedir. Bu kök sorunların neden olduğu
plansız, bu nedenle de verimsiz turizm anlayıĢı içerisinde, yemek kültürünün bir turizm ürünü
olarak kullanımının baĢarılı olduğunu söylemek mümkün değildir.
593
