Page 610 - Stk 2015 Bildiriler E-Kitap
P. 610
leĢmesini sağlamak olmalıdır. Aksi halde Ayder, Akdeniz sahillerinde yaĢanan kültürel
yozlaĢmanın bir benzerini yaĢama tehlikesi ile karĢı karĢıya kalabilecektir.
Ayder yöresi mutfak kültürünün bir turistik ürün olarak daha etkin kullanımı için Ģu
öneriler getirilebilir:
a) „Muhlama‟ her yerde bulunabilen ve az malzeme ile (mısır unu, tereyağı, peynir)
yapılabilen kolay bir yemektir ve yöre mutfağının en çok talep edilen yiyeceğidir. Mutfağın bir
bölümünün bu amaçla düzenlenmesi durumunda, muhlama yapımı kolaylıkla turistlere
gösterilebilir ve denetilebilir. Aynı Ģekilde, mısır unu, tereyağı ve baldan hazırlanan „HemĢin
helvası‟nın yapımı da gösterilebilir. Bu sayede, hem turist eĢsiz bir deneyim yaĢamıĢ olacak hem de
piĢirdiği yemek tarifini kendi Ģehrinde/ülkesinde deneyerek yöresel yemeklerin bilinirliğine katkı
sağlayacaktır.
b) Ayder‟in bulunduğu Doğu Karadeniz, insan yaĢamını güçleĢtiren bir coğrafyadır ve
yemek yapımında kullanılabilecek kısıtlı kaynak sunmaktadır. Böyle bir ortamda insanların
karınlarına doyurabilmek için buldukları her çözüm kültür turizmi açısından son derece önemlidir.
Ġnsan-doğa etkileĢimini görmek ve deneyimlemek için gezen kültür turistleri açısından Ayder
mutfak kültürü son derece zengindir. Bu zenginlik tur rehberlerinin anlatımları ve Ayder‟e
kurulacak bir mutfak müzesi ile turistlere aktarılabilir. Aynı amaçla, çeĢitli kitap ve belgesellerin
hazırlanması da hem bilgiye ulaĢımı kolaylaĢtırabilecek, hem de bilginin daha kolay dolaĢımını
sağlayabilecektir.
c) Yemeklerin Ayder‟de yöresel usullerle piĢirilmesi, bölgede üretilen ürünlere olan talebi
artırma potansiyeline sahiptir. Böylece, kullanılan malzemelerin hem restoranlar hem de
turistlerden göreceği talep artabilecektir. Restoranda piĢen yemeğin malzemesini satın almak
isteyen turiste, bu imkânı sunmanın yolları araĢtırılmalıdır. Bu amaçla, özellikle „karalahana‟
uygundur. Asma yapraklarından yapılan sarma tüm Türkiye‟de bilinmekte ve sevilmektedir. Bu
nedenle karalahana sarması da ilgi görme potansiyeline sahiptir. Karalahana yapraklarının
marketlerde satıldığı gibi vakumlu poĢetlerde satıĢa sunulması düĢünülebilir.
d) Bölgenin geleneksel mutfak kültüründe önemli bir paya sahip olmasına rağmen, süt
ürünleri turizmde yeterince kullanılmamaktadır. Ġsviçre‟nin „fondü‟ isimli erimiĢ peynirden ibaret
yemeği ya da Fransa‟nın peynir kızartması gibi yiyecekler yöre mutfağında bilinmemektedir. bu
tarz yemeklerin en az bir restoranda sunulması peynir üretimini arttırabilecek ve çeĢitlendirebilecek
potansiyele sahip olabilir. Peynir yapımının anlatıldığı ve üreticinin elindeki az miktarda peynirin
yüksek fiyatlardan satın alındığı turlar yine Fransa ve Alpler‟de düzenlenmektedir. Benzer turların
Kaçkar Dağları‟nda yapılma koĢulları aranabilir.
Bu alanda ileride yapılacak çalıĢmalarda, araĢtırma konusu, talep yönlü olarak ele alınarak
konunun daha net anlaĢılması sağlanabilir. Turizme konu olan farklı kültürel değerlerin turizm
nedeniyle geçirmiĢ oldukları değiĢimler incelenebilir. Söz konusu değiĢimlerin olumlu ve olumsuz
596
yozlaĢmanın bir benzerini yaĢama tehlikesi ile karĢı karĢıya kalabilecektir.
Ayder yöresi mutfak kültürünün bir turistik ürün olarak daha etkin kullanımı için Ģu
öneriler getirilebilir:
a) „Muhlama‟ her yerde bulunabilen ve az malzeme ile (mısır unu, tereyağı, peynir)
yapılabilen kolay bir yemektir ve yöre mutfağının en çok talep edilen yiyeceğidir. Mutfağın bir
bölümünün bu amaçla düzenlenmesi durumunda, muhlama yapımı kolaylıkla turistlere
gösterilebilir ve denetilebilir. Aynı Ģekilde, mısır unu, tereyağı ve baldan hazırlanan „HemĢin
helvası‟nın yapımı da gösterilebilir. Bu sayede, hem turist eĢsiz bir deneyim yaĢamıĢ olacak hem de
piĢirdiği yemek tarifini kendi Ģehrinde/ülkesinde deneyerek yöresel yemeklerin bilinirliğine katkı
sağlayacaktır.
b) Ayder‟in bulunduğu Doğu Karadeniz, insan yaĢamını güçleĢtiren bir coğrafyadır ve
yemek yapımında kullanılabilecek kısıtlı kaynak sunmaktadır. Böyle bir ortamda insanların
karınlarına doyurabilmek için buldukları her çözüm kültür turizmi açısından son derece önemlidir.
Ġnsan-doğa etkileĢimini görmek ve deneyimlemek için gezen kültür turistleri açısından Ayder
mutfak kültürü son derece zengindir. Bu zenginlik tur rehberlerinin anlatımları ve Ayder‟e
kurulacak bir mutfak müzesi ile turistlere aktarılabilir. Aynı amaçla, çeĢitli kitap ve belgesellerin
hazırlanması da hem bilgiye ulaĢımı kolaylaĢtırabilecek, hem de bilginin daha kolay dolaĢımını
sağlayabilecektir.
c) Yemeklerin Ayder‟de yöresel usullerle piĢirilmesi, bölgede üretilen ürünlere olan talebi
artırma potansiyeline sahiptir. Böylece, kullanılan malzemelerin hem restoranlar hem de
turistlerden göreceği talep artabilecektir. Restoranda piĢen yemeğin malzemesini satın almak
isteyen turiste, bu imkânı sunmanın yolları araĢtırılmalıdır. Bu amaçla, özellikle „karalahana‟
uygundur. Asma yapraklarından yapılan sarma tüm Türkiye‟de bilinmekte ve sevilmektedir. Bu
nedenle karalahana sarması da ilgi görme potansiyeline sahiptir. Karalahana yapraklarının
marketlerde satıldığı gibi vakumlu poĢetlerde satıĢa sunulması düĢünülebilir.
d) Bölgenin geleneksel mutfak kültüründe önemli bir paya sahip olmasına rağmen, süt
ürünleri turizmde yeterince kullanılmamaktadır. Ġsviçre‟nin „fondü‟ isimli erimiĢ peynirden ibaret
yemeği ya da Fransa‟nın peynir kızartması gibi yiyecekler yöre mutfağında bilinmemektedir. bu
tarz yemeklerin en az bir restoranda sunulması peynir üretimini arttırabilecek ve çeĢitlendirebilecek
potansiyele sahip olabilir. Peynir yapımının anlatıldığı ve üreticinin elindeki az miktarda peynirin
yüksek fiyatlardan satın alındığı turlar yine Fransa ve Alpler‟de düzenlenmektedir. Benzer turların
Kaçkar Dağları‟nda yapılma koĢulları aranabilir.
Bu alanda ileride yapılacak çalıĢmalarda, araĢtırma konusu, talep yönlü olarak ele alınarak
konunun daha net anlaĢılması sağlanabilir. Turizme konu olan farklı kültürel değerlerin turizm
nedeniyle geçirmiĢ oldukları değiĢimler incelenebilir. Söz konusu değiĢimlerin olumlu ve olumsuz
596
